ادب معاصر فارسی—به ویژه در آستانه ی مشروطیت و پس از آن تا روزگار کنونی—\\\"طنز\\\" را به عنوان یک نوع ادبی مستقل و گفتمانی انتقادی می شناسد که با هدف اصلاح و بهتر کردن اوضاع زمانه می کوشد، با دستمایه ی طعنه و ریشخند، بی عدالتیها، زشتیها و کژیهای اجتماعی و سیاسی را برجسته سازد و به همگان نشان دهد. این مقاله به موضوع ترجمه ی طنز از زبانی به زبان دیگر، و در حقیقت از فرهنگی به فرهنگ دیگر، پرداخته و این پرسش را مطرح می کند که: آیا، بر پایه ی \\\"اصل تاثیر مشابه\\\" یوجین نایدا (1964)، طنز می تواند مرزهای جغرافیایی و فرهنگی را در نوردد؟ نگارنده بر آن است که از منظر ترجمه، نخست، متون طنز را می توان به دو دسته ی \\\"فرم-مدار\\\" و \\\"معنا-مدار\\\" تقسیم بندی کرد؛ دوم، وی‍‍‍ژگیهای لفظی متون طنز \\\"فرم-مدار\\\"، از قبیل جناس، ایهام، واج آرایی، و ... به ندرت ترجمه پذیرند. بر این اساس، با ارایۀ نمونه هایی به انگلیسی و فارسی، چند و چون برگردان گفتمان طنز و دشواریهای فراروی مترجمان در این راه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.

کلمات کلیدی