امروز نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات ( ICT) در فرایند یاددهی-یادگیری، به ویژه خلق محیط های یادگیری تعاملی و سازنده اهمیت بسیاری یافته است. مرور ادبیات تئوری های یادگیری حکایت از تاثیر عمیق مفروضات تئوری سازنده گرایی بر کاربرد ICT در محیط های آموزشی دارد.اهمیت طرح این موضوع از آنجاست که بر اساس سناریوی مدارس آینده در قرن 21، همه مدارس باید به منابع و ابزارهای فناوری جهت خلق، نشر، ذخیره و مدیریت اطلاعات و دانش مجهز شوند. لذا، نظر به گرایش شدید جریان های آموزش و یادگیری به سمت استفاده از ICT در مدارس توجه به این نکته ضروری به نظر می رسد که پایه های شکل گیری تفکر، طراحی و استفاده از این ابزارها با هدف ساخت دانش و ایجاد محیط های خلاق و نوآور باشد. برخی محققان ضمن اشاره به رابطه قوی بین ICT و تئوری سازنده گرایی بر این باورند که برای انجام اصلاحات آموزشی به ویژه از طریق کامپیوتر می بایست از تئوری یادگیری سازنده گرایی آگاهانه استفاده کرد. فناوری از ویژگی های اصلی تئوری یادگیری سازنده گرایی می باشد. چراکه هر دو درپی اکتشاف فردی و ساخت دانش برمبنای محیطهای یادگیری فعال هستند (Clouse & Nelson, 2000;Campione, Brown, & Jay, 1990; Loader & Nevile, 1991;Mehlinger,1996; Decrote,1990;Vosniadou;1994; Strommen & Lincoln, 1992;Bagley and Hunter, 1992;Bransford, Sherwood, Hasselbring, Kinzer, and Williams, 1990;CTGV, 1991; Duffy and Jonassen, 1992; Knuth and Cunningham,1993;O’Connor, 1992; Perkins, 1992; Riel, 1994; Lincoln, 1992). به عقیده سازنده گرایان، یادگیرندگان واقعیت خویش را میسازند یا حداقل آنرا مبتنی بر ادراک و تجربیات خود تفسیرمی کنند. بنابراین دانش شخصی تابع تجربیات پیشین، ساختارهای ذهن و اعتقادات شخصی است که برای تفسیر اشیاء و وقایع مورداستفاده قرار می گیرد. آنچه یک شخص میداند در ادراک ازتجربیات فیزیکی و اجتماعی که به وسیله ذهن فهمیده میشود ریشه دارد (Jonassen,1991) براساس این نظریه دانش توسط فردساخته می شودوتولیددانش فرآیندی مستمراست که تجربه ی انفرادی ازجهان راسازمان می بخشد. نظریه های آموزشی نوین سازنده گرایی بر تفکرانتقادی، حل مسئله، تجربیات یادگیری معتبر، مذاکره اجتماعی دانش وروش های آموزشی همکاری که نقش معلم را از انتقال دهنده اطلاعات به تسهیلگر یادگیری و به عنوان یاور دانش آموزان برای اینکه آنها فعالانه با اطلاعات و مواد روبرو شوند و فهم خود را ساختمندکنند، تغییرمی دهند. به بیان دیگر، دانش آموزان یاد می گیرند چگونه یاد بگیرند (Forman & Pufall, 1988; Newman, Griffin, and Cole, 1989; Piaget, 1973; Resnick,1989; Strauss, 1994) بنابراین، در این مقاله تلاش می شودباتکیه بر تحلیل نتایج حاصل ازمطالعات انجام شده به نقش فناوری اطلاعات وارتباطات درامریاددهی یادگیری اشاره شودو ضمن مروری بر تئوری های یادگیری با تاکید بر تئوری سازنده گرایی، رویکرد آنها نسبت به نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در جریان آموزش و یادگیری و مورد بحث قرار گیرد. در ادامه ضمن تبیین نظریه سازنده گرایی به مهم ترین دلالتهای رویکرد سازنده گرایی برای ایجاد و تقویت محیط های یادگیری خلاق مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات اشاره خواهد شد.

کلمات کلیدی