طوفان های گرد و غبار، سالانه حجم عظیمی از ذرات معلق را وارد جو زمین می کنند. وجود این ذرات معلق در هوا باعث افزایش بیماریهای تنفسی، قلبی- عروقی و ..... می شود. فراوانی و شدت وقوع این پدیده ی زیست محیطی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان از جمله خاورمیانه در سال های اخیر در حال افزایش است. جهت بررسی و مطالعه ی مناطق تحت پوشش غبار، استفاده از ابزارها و تکنیک های مناسب همچون سنجش از دور ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق با استفاده از پردازش داده های سنجنده ی MODIS ، اقدام به ردیابی و طبقه بندی مناطق تحت پوشش غبار در خاور میانه شده است. اختلاف در میزان گسیل مندی درات گرد و غبار در محدوده امواج ماذون قرمز حرارتی به شکل موثری نواحی گرد و غباری را متمایز می نماید. در این مطالعه، شاخص D که ویژگی های انکعاسی و اختلاف دمای روشنایی بین طول موج های 11 و 12 میکرومتر را تلفیق می کند برای 28 تصویر ماهواره ای مربوط به روزهای غباری سال های 1387 و 1388 (2009-2008) منطقه خاور میانه محاسبه شد. نتایج نشان داد که پارامتر D برای تفکیک مناطق گرد و غباری از روی تصاویر MODIS بسیار مناسب است. در ادامه، رابطه این پارامتر با داده های هواشناسی، قابلیت دید استخراج شد. نتایج نشان داد که رابطه ی بین داده های قابلیت دید و پارامترD در منطقه ی خاور میانه به صورت تابع نمایی با همبستگی 68/0 است. با استفاده از این رابطه ، نقشه های قابلیت دید از نقشه های پارامتر D با درصد خطای مطلق 6/45% استخراج گردید. با توجه به پیچیدگی مسئله و وسعت منطقه و تنوع آب و هوایی موجود، مدل دلرای همبستگی 68/0 و خطای 6/45% مناسب به نظر می رسد. در نتیجه ی شدت واقعه طوفان گرد وغبار، میزان دید کاهش می یابد و بر این پایه، نقشه های قابلیت دید بسته به میزان قابلیت دید به نواحی مختلف گردو غباری طبقه بندی شدند. این روش طبقه بندی از روشهای مختلف طبقه بندی گرد و غبار بر حسب قابلیت دید برای منطقه ی خاور میانه توسعه داده شده است که در آن، گرد و غبار به پنج گروه گرد و غبار معلق، گرد و غبار پخش شده، طوفان گرد و غبار سبک، ط.فان گرد و غبار متوسط، طوفان گرد و غبار ضعیف تا شدید طبقه بندی می شود.

کلمات کلیدی