تدوین و اجرای سیاست خارجی به شرایط داخلی، فشارهای خارجی، نوع برداشت زمامداران از سیاست خارجیِ سایر کشورها، فهم وقایع جهانی، برداشت ذهنی کارگزارانِ تصمیم‌گیر از محیط پیرامونی، و دستگاه دیپلماسی کارآمد، بستگی دارد. فرآیندهای تاریخی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، هم مشتمل بر عناصر نمودگرِ تداوم است، که نشانه‌ای است از ویژگی پیوستاریِ تاریخِ سیاست خارجی ایرانِ انقلابی؛ و هم، واجدِ عناصر نمایان‌گر تغییر است، که به‌خودی‌خود، علامتِ پذیرفتن مصلحت‌سنجی‌های زمانه به‌شمار می‌آید. نگارنده مایل است با تکیه بر درون‌مایه پنجمین برنامه پنج‌ساله توسعه جمهوری اسلامی ایران (1394/1390) مصوب دی‌ماه 1389، نشان دهد که سیاست خارجی ایران، در حال تبدیل و تغییر چهره است؛ تا آن‌جاکه ساخت گفتمانیِ نوین و ویژه‌ای را بر رفتارهای سیاست خارجی ایران چیره گردانیده است.

کلمات کلیدی