مقدمه: اسارت و زندگی در اردوگاههای جنگی دشمن از جمله مواردی است که اختلالاتی عاطفی را در روابط درون و برون فردی به جای گذاشته و پیامدهایی را در طی سالیان متمادی برای فرد دارای تجربه اسارت بر جای می گذارد. در این مطالعه رابطة میان طول مدت اسارت و میزان اختلالات روانی – رفتاری در آزادگان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران مورد مطالعه قرار گرفته است. است. روش:. در این مطالعه که با روش همبستگی انجام شده است، یکصد و ده نفر به صورت نمونه در دسترس و با استفاده از فرمول پیشنهادی بُرگ و گال(۱۹۸۹) انتخاب گردیده اند. آزمون های مورد استفاده در این پژوهش را آزمون DASS21 و تست حمایت اجتماعی (S.S.S) تشکیل داد. همچنین از مصاحبه تشخیصی جهت تشخیص افتراقی اختلالات و معتبرسازی نتایج استفاده گردید. داده های حاصل از این پژوهش با استفاده از آزمون های همبستگی و تحلیل واریانس (ANOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین طول مدت اسارت و اختلالات روانی-رفتاری آزادگان رابطه معکوس برقرار است. همچنین میان اختلالات استرس و افسردگی با متغیر حمایت اجتماعی رابطه مثبت و معناداری مشاهده گردید. یافته های پژوهش حاضر اگرچه ناهمخوان با پژوهش های خارجی است، لکن نشان از همسویی با پژوهش های داخلی دارد. عواملی همچون مذهب و محل نگهداری اسرا در طول مدت اسارت؛ عواملی تاثیرگذار بر چنین نتیجه ای قلمداد شده اند. بحث: عدم تطابق پیشنه های خارجی و داخلی موجود، که به علت شرایط اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی متفاوت رخ داده است، نشانگر شباهتها و نیز افتراق ها میان اسرای جنگ در کشورهای دیگر با اسرای جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است. ارتباط معکوس بین طول مدت اسارت و اختلالات روانی از جمله افتراق هایی است که در این بین خودنمایی می کند. در واکاوی این یافته که اسیران با مدت اسارت بیشتر چرا شدت اختلال کمتری را نسبت به اسیران با مدت اسارت کمتر داشته اند، می توان به نقش هدف و اعتقادات دینی و مذهبی در کاهش اختلالات اشاره کرد.

کلمات کلیدی