در رودخانه های مناطق خشک جریان آب سطحی محدود به دوره های زمانی کوتاه مدت میشود که یس از آن مجددا رودخانه خشک می گردد. لذا هنگام وقوع سیلاب، حجم جریان در پایین دست به علت نفوذ به بستر رودخانه کاهش می یابد، که این کاهش حجم، تلفات انتقال نامیده می شود. روش های متفاوتی برای برآورد تلفات انتقال وجود دارند که یکی از آنها توسعه روابط رگرسیونی برای منطقه مورد مطالعه است که در این تحقیق کاربرد آن مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور روابط رگرسیونی توسعه یافته در حوضه آبریز قره قوم در خراسان رضوی مورد بررسی قرار گرفتند و با روابط متناظرشان در مناطق خشک سایر کشورها مقایسه شدند. در تحلیل های رگرسیونیِ مورد استفاده، تلفات انتقال در کیلومتر اول از ابتدای هر بازه به عنوان متغیر وابسته رگرسیو ن در نظر گرفته شده و چگونگی وابستگی آن به متغیرهای مستقل حجم جریان بالادست، زمان تداوم جریان، شاخص رطوبت پیشین، هدایت هیدرولیکی، شیب و عرض رودخانه مورد آزمایش قرار گرفت. در این رابطه از اطلاعات موجود در ایستگاههای هیدرومتری و مشخصات فیزیکی رودخانه های حوضه های مربوطه استفاده شده است. در مجموع، سه دسته رابطه رگرسیون (خطی و غیرخطی) برای پیش بینی تلفات انتقال بر حسب حجم جریان بالادست و عرض رودخانه، مورد بررسی قرار گرفتند. با استفاده از این روابط میتوان تلفات انتقال را در انتهای هر کیلومتر از مسیر رودخانه با داشتن حجم جریان در آغاز آن کیلومتر تخمین زد، حتی روشی در این تحقیق ارائه شد که وجود جریانهای عرضی میانی نیز کاربرد آنها را محدود نمی کند. چنین روابطی توسط بهره برداران منابع آب و طراحان سازه هیدرولیکی استفاده میشوند.

کلمات کلیدی