مکان یابی کاربری‌ها یکی از مراحل پایانی برنامه ریزی کاربری زمین است. با توجه به این که استقرار مطلوب کاربری‌ها، که خود متأثر از عوامل بسیار متنوع و متعدد می‌باشد، عامل اصلی در پایین نگه داشتن هزینه‌ها و بالا بردن قابلیت دسترسی می‌باشد پس انتخاب مکان کاربری‌های طرح‌های هادی روستایی که مستلزم سرمایه گذاری زیادی می‌باشد، باید به گونه‌ای صورت گیرد که در اثر گذشت زمان از مطلوبیت آن کاسته نشود و یا خیلی جزئی تغییر کند و پایداری فرایند توسعه روستایی را تضمین کند. هدف از این تحقیق انتخاب عوامل موثر بر مکان یابی کاربری‌های پیشنهادی طرح هادی سکونتگاه‌های روستایی در ایران است. وجود معیارها و ضوابط گوناگون در انتخاب مکان مناسب برای کاربری‌های روستایی، استفاده از روش‌های تصمیم چند معیاری را ضروری می‌کند. یکی از پرکاربردترین و رایج‌ترین این روش‌ها فرایند تحلیل سلسله مراتبی یا AHP می‌باشد. به این ترتیب ارتباط بین اهداف، معیارها، زیر معیارها و معرف‌ها یک ساختار سلسله مراتبی تهیه شد. سپس ضریب اهمیت معیارها و زیر معیارها، وزن معرف‌ها، و امتیاز نهایی شاخص‌ها و معرف‌ها محاسبه و سازگاری منطقی قضاوت‌ها بررسی شد. مراحل یاد شده، با استفاده از نرم افزار Expert Choice، صورت گرفته است. نتایج بدست آمده، نشان داد که از بین سه شاخص استفاده شده در مکان یابی کاربری‌های پیشنهادی طرح هادی روستایی، شاخص نیازهای جامعه روستایی با وزن 413/0 بیشترین تأثیر را دارد. که خود دارای چندین زیر معیار است و در این میان شاخص‌های آسایش، عدالت در توزیع کاربری‌ها با وزن‌های، 166/0، 122/0 بالاترین وزن‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. و در مرتبه بعد معیارهای کیفی و عوامل کمی به ترتیب با وزن‌های 327/0 و 26/0 در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

کلمات کلیدی