مطالعۀ چرخۀ حیات محصول روشی مناسب برای ارزیابی اثرات زیست‌محیطی تولید آن محصول است. در این تحقیق، اثرات زیست‌محیطی (شامل گرمایش جهانی، اسیدیته، هوپرورش خشکی و تخلیۀ منابع فسیلی) محصول گندم در شهرستان مرودشت استان فارس با روش ارزیابی چرخۀ حیات محاسبه شد و سپس سهم این اثرات زیست‌محیطی در سرانۀ اثرات زیست‌محیطی کشور تعیین شد. اطلاعات لازم به روش مصاحبه، پرسش‌نامه و حضور در سازمان جهاد کشاورزی شهرستان مرودشت، مراکز خدمات کشاورزی و منطقه به‌دست آمد. در این تحقیق کود شیمیایی نیتروژنۀ اوره و گازوئیل دو نهادۀ اصلی ورودی به سامانۀ تولید گندم شناخته شدند که موجب اثرات سوء زیست‌محیطی می‌شوند. میزان مصرف سوخت فسیلی گازوئیل و نیتروژن در قالب کود اوره برای تولید یک تن گندم در شهرستان مرودشت به‌ترتیب برابر 21 لیتر و 3/21 کیلوگرم محاسبه شد. با روش چرخۀ حیات میزان اثرات زیست‌محیطی گرمایش جهانی، اسیدیته، هوپرورش خشکی و تخلیۀ منابع فسیلی تولید یک تن گندم در شهرستان مرودشت به‌ترتیب برابر kg CO2 eq 09/262، kg SO2 eq 35/7، kg NOX eq 42/19 و MJ 04/723 به‌دست آمد. شاخص نرمال‌سازی یا سهم اثرات گرمایش جهانی، اسیدیته، هوپرورش خشکی و تخلیۀ منابع فسیلی تولید یک تن گندم در شهرستان مرودشت در شرایط ایران به‌ترتیب برابر 032/0، 141/0، 308/0 و 018/0 تعیین شد. به‌طور کلی ترکیبات نیتروژنۀ ناشی از مصرف اوره، مهم‌ترین عامل در ایجاد اثرات زیست‌محیطی برای تولید گندم در منطقۀ مورد مطالعه شناخته شد.

کلمات کلیدی