سیستی سرکوس تنیاکولیس مرحله لاروی تنیا هیداتیژنا می باشد که حضور آن در نشخوارکنندگان اهلی و وحشی در سراسر جهان گزارش شده است. این سیستی سرکوس یک انگل شایع گوسفند در ایران می باشد. هدف از انجام این مطالعه تعیین میزان آلودگی به سیستی سرکوس تنیاکولیس، طبقه بندی شدت ضایعات کبدی آن و توصیف خصوصیات آسیب شناسی ضایعات این لارو در گوسفند می باشد. در این مطالعه از 340 لاشه گوسفند بررسی شده (259 راس در کشتارگاه نجف آباد و 81 راس در کشتارگاه جونقان)، به ترتیب 65 راس گوسفند (48/25%) و 30 (37%) به سیستی سرکوس تنیاکولیس آلوده بودند. این کیست در نواحی آناتومیکی مختلف مشاهده شد که شامل کبد، مزانتر، چادرینه، پرده صفاق و دیافراگم بود. هیچ گونه کیست سیستی سرکوس تنیا کولیس در قلب و ریه گوسفندان کشتار شده وجود نداشت. در کبد گوسفندان آلوده چندین مسیر مهاجرت مارپیچ به رنگ قرمز تا قهوه ای و یا سفید متمایل به خاکستری مشاهده شد. بررسی هیستوپاتولوژی ضایعات کبدی تازه تشکیل شده نشان داد که مسیرهای مهاجرت مملو از گلبول های قرمز، فیبرین و خرده های بافتی بودند. همچنین در مسیرهای مهاجرت، مقاطع لارو تنیا هیداتیژنا، نکروز و دژنراسیون سلول های کبدی و نفوذ سلول های آماسی نیز مشاهده شد. نکروز کازئوز و آهکی شدن در ناحیه مرکزی کانال های مهاجرت قدیمی دیده شد. تعداد زیادی سلول های ماکروفاژ یا سلول های اپیتلیوئید و سلول های غول پیکر در اطراف منطقه نکروز مشاهده شد. این ساختار ها توسط بافت همبند کلاژنه که در آن لنفوسیت ها و پلاسما سل ها نفوذ کرده بودند، احاطه شده بود. جهت طبقه بندی شدت ضایعات کبدی، تعداد کانال های مهاجرت در سطوح کبد شمارش شده و به سه درجه خفیف (کم تر از پنج مسیر مهاجرت)، متوسط (بین پنج تا ده مسیر مهاجرت) و شدید (بیشتر از ده مسیر مهاجرت) طبقه بندی گردید که به ترتیب در 19/76%، 05/19% و 76/4% از موارد مشاهده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که مهاجرت کبدی لارو های تنیا هیداتیژنا می تواند باعث ضرر اقتصادی گردد و برنامه های کنترل این بیماری توصیه و تأکید می شود.

کلمات کلیدی