یکی ازمنابع طب اسلامی، \"رساله الذهبیه\" نوشته‌ی امام رضا(ع) می‌باشد. این رساله علمی به طورمختصر مشتمل بررشته‌هایی ازعلوم پزشکی مانند علم تشریح و زیست‌شناسی، وظایف اعضای بدن، علم بیماری‌ها، پیشگیری و مقابله با آنها می‌باشد. دربخشی ازاین رساله‌، امام رضا(ع) طرز تهیه و فواید شربتی را با نام\"شراب حلال\" می‌آورند که اجزای آن عبارتند از کشمش، عسل، زعفران، میخک، کاسنی، زنجبیل، دارچین، سنبل‌الطیب و مصطکی است. دراین تحقیق به بررسی گیاهشناسی گیاهان این شربت پرداخته شد تا بهترین گونه های گیاهی و جایگزین‌های مناسب آن‌ها معرفی و خواص درمانی هر گیاه بر سیستم گوارش بیان گردد تا میزان هماهنگی آن با خواص درمانی که امام رضا(ع) برای\"شراب حلال\" بیان نمودند، مشخص شود. براساس نتایج بدست آمده، برای گیاهان زعفران، میخک و مصطکی تنها یک گونه گیاهی با نام مصطلح به کار برده شده دراین شربت و کاربرد ویژه آن وجود دارد که بترتیب Crocus sativus، Eugenia caryophyllata و Pistacia lenticusهستند. اما برای گیاهان دارچین، کاسنی، سنبل‌الطیب و کشمش گونه های مختلفی وجود دارد که بهترین آنها بترتیب Cinnamomum zeylanicum، Cichorium intybus، Valeriana officinalis و Vitis vinifera می باشند. دررساله، این شربت برای اختلالات دستگاه گوارش مفید خوانده شده است که تحقیق حاصل نیز این گیاهان را با اثرات مفید بر دستگاه گوارش؛ بهبود زخم معده، محافظت از کبد، اثرات ضدتهوعی و ضددیابتی معرفی می کند.

کلمات کلیدی