نگارنده‌ی نوشتارِ پیشِ‌رو، کوشش کرده است با تکیه بر برخی از نامه‌هایِ چاپ‌شده‌ی میرزاحسین‌خان مشیرالدّوله، به این مسأله‌ی پژوهشی پاسخ دهد که چشمداشت‌های سپهسالار از پیوندهای فرامرزی، بیش‌تر به سیاست‌خارجی مانند بوده است یا به روابط خارجی؟ به گمان نگارنده، پاسخ‌گویی به چنین دشواره‌ای که از درونِ انتظامِ دانشگاهیِ علوم سیاسی و روابط بین‌الملل برخاسته است، مشروط به تاریخ‌دانی و سند‌خوانی است. بنابراین، با گزینشِ مقوله‌ی «انتظارهای هفت‌گانه از سیاست‌خارجی»، و با بازخوانی درون‌مایه‌های برخی اسناد تاریخیِ منتشرشده‌ی همپیوند با اندیشه‌ و منشِ سپهسالار، تفسیری از ذهنیّتِ مشیرالدّوله در بابِ پیوندهای فرامرزی ایرانِ روزگار قاجار، برساخته می‌شود.

کلمات کلیدی