یکی از مهم ترین اقدامات مورد نظر در پروژ ه های مدیریت سیلاب بررسی میزان مشارکت زیرحوزه های مختلف یک آبخیز در تعیین مولفه های مختلف سیلاب خروجی از حوزه است. با توجه به نبود ایستگاه های هیدرومتری در محل خروجی تمام زیرحوزه ها، تحقق هدف مذکور نیازمند شبیه سازی فرآیند بارش- رواناب در زیرحوزه ها از طریق مدل-های هیدرولوژیکی می باشد. در این مطالعه به منظور تعیین میزان سیلاب خروجی از هر زیرحوزه و بررسی میزان مشارکت آن در بازه ای از حوزه آبخیز جاغرق در استان خراسان رضوی از مدل HEC-HMS 2.2.2 استفاده گردید. بدین منظور پس از جمع آوری آمار بارش و سیلاب مربوط به ایستگاه های هواشناسی و هیدرومتری داخل و خارج حوزه و کنترل داده ها، از 5 واقعه رگبار و سیلاب متناظر، به منظور واسنجی و اعتبار سنجی مدل استفاده شد با استفاده از اطلاعات وضعیت پوشش گیاهی، خاک و کاربری اراضی حوزه، نقشه CN حوزه در محیط Arc view 3.3 در سامانه اطلاعات جغرافیایی استخراج گردید. سپس به منظور بررسی میزان مشارکت و اولویت بندی زیرحوزه-ها، هیتوگراف بارش مربوط به دوره بازگشت های 10، 20 و 50 سال حوزه به مدل وارد و با حذف متوالی زیرحوزه های مختلف از جریان شبیه سازی، میزان تاثیر آن در دبی اوج و حجم سیلاب خروجی از حوزه مورد نظر تعیین شد. نتایج مطالعه نشان داد که 16/66 درصد کاهش (42/39 مترمکعب بر ثانیه) دبی اوج و 98/65 درصد کاهش (01/298 مترمکعب) حجم سیلاب برای دوره بازگشت معمول 20 سال متعلق به 4 زیرحوزه بالادست و میانی بوده و حال آن که یکی از زیرحوزه های مشرف به خروجی حوزه اولویت نخست در تولید و مشارکت سیلاب بازای واحد سطح را عهده دار بوده است. نتایج بدست آمده امکان تبیین سیاست های صحیح مدیریت سیلاب از طریق مدیریت زیر حوزه های بحرانی در منطقه مورد مطالعه را به خوبی فراهم آورده است.

کلمات کلیدی