ادبیات ایران پیش از اسلام، در زمینة روایات دینی و ادبی، همیشه بیش از کتابت به روایت شفاهی و انتقال سینه به سینة متون وابسته بوده است. در این میان، در مورد آثار منظوم نیز، همراهی این سروده ها با موسیقی و نقل و اجرای آنها توسط خنیاگران، یکی از مهم ترین ارکان سنتهای ادبی را در ایران باستان سامان می داده است. در ایران پس از اسلام، اگر چه کتابت آثار و میل به سوی شعر عروضی، شالودة ادبیات فارسی دری را تشکیل داد، اما تداوم سنتهای دیرپای گذشته، همچنان از اهمیت بسیاری برخوردار بود. این تداوم، در شعر رودکی - که بهترین نمونة ارتباط میان این دو دوره و نقطة عطفی برای این نوزایی بوده است- بیشترین برجستگی را یافته است. اشعار او قابل تفکیک به دو بخش اشعار عروضی و اشعار ملحون است که نوع دوم، حد واسط سروده های موسیقایی پهلوی و شعر کلامی فارسی دری است. جایگاه اجتماعی او نیز در دربار سامانی، شباهت بسیاری به خنیاگران بزرگی چون باربد، در اعصار قدیم تر دارد.

کلمات کلیدی