پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، نقطه عطف تاریخی و سرآغاز دوران جدیدی از حیات حکومت اسلامی در تاریخ جهان اسلام به شمار می‌رود. یکی از بارزه‌های این تحول شگرف، احیاء مفاهیم ناب الهی- انسانی در چارچوب آموزه‌های دین مبین اسلام می باشد؛ اما این احیاگری که به نوعی نشئت گرفته از مطالبات مردمی بشمار می‌رود، محدود به تنگناهای زمانی/ مکانی جامعه ایرانی نمانده و به علت غنای محتوایی/ معنایی خود، در چارچوبه‌های جغرافیایی دیگر نیز بازتاب پیدا نموده است. یکی از قالب‌های نظری که از قدرت تبیینی مناسبی جهت نحوه تاثیرگذاری و بازتاب وجوه ممتازه ارزشی/ هنجاری انقلاب اسلامی ایران بر سایر جنبش‌های اسلامی/ مردمی کشورهای دیگر در مقاطع زمانی مختلف می‌باشد، نظریه‌ سازه‌انگاری و مفهوم اشاعه آن است. بر این اساس، نوشتار حاضر تلاش نموده تا با رویکردی تحلیلی و با استمداد از مفاهیم و مفروضه‌های موجود در نظریه سازه‌انگاری، به تحلیل جایگاه مکانیزم اشاعه در تاثیرپذیری جنبش‌های بیداری اسلامی از انقلاب اسلامی ایران بپردازد. در واقع آنچه نوشتار حاضر بر مبنای مفهوم اشاعه معتقد به آن است، تاثیرپذیری جنبش‌های بیداری اسلامی از مفاهیم، هویت، ارزش‌ها و هنجارهای انقلابی و اسلامی ایران به صورت خودجوش و به مثابه الگویی از حکومت دینی ـ اسلامی بوده است.

کلمات کلیدی