به منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی رازیانه Foeniculum vulgare Mill.))، آزمایشی با 11 تیمار و 3 تکرار، به صورت بلوک های کامل تصادفی به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از: 1- کود اوره(N)، 2- گونه M1 میکوریزا (G)(Glomus mosseae) 3- گونه M2میکوریزا (Glomus intraradices)، 4- کود گاوی (F)، 5- گونه + M1گونه M2، 6- کود اوره (N) + گونه M1 7- کود اوره (N) + گونه M2، 8-کود گاوی (F) + گونه M1، 9- کود گاوی (F) + گونه M2، 10- کود گاوی (F) + کود اوره (N)، 11- شاهد C (عدم استفاده از کود). نتایج این بررسی نشان داد که بین تیمارها از نظر تأثیر بر درصد اسانس اختلاف معنی داری وجود نداشت ولی این تیمارها از نظر تأثیر بر اجزای تشکیل دهنده اسانس (عملکرد) اختلاف معنی داری را نشان دادند. نتایج حاصل از آزمایش نشان دادکه بیشترین و کمترین درصد اسانس به ترتیب در تیمارهای شــاهد ( 85/1%) و تیمــار + M1 M2 (25/1%) حاصل شد. بیشترین عملکرد اسانس به مقدار 64/24 (لیتر در هکتار) با کاربرد کود گاوی (8 تن در هکتار) به دست آمد. مهم ترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس شامل: آنتول، فنکون، لیمونن و استراگول می باشد و بیشترین میزان آنتول در اسانس (301/81%) و کم ترین درصد فنکون (532/8%)، استراگول (05/3%) و لیمونن (231/3%) در اسانس در تیمار میکوریزا گونه (Glomus intraradices) M2 به دست آمد.

کلمات کلیدی