تولید مواد غذایی در دهه های آتی برای تغذیه جمعیت روز افزون جهان امری پیچیده و دشوار بوده که با وجود دستاوردهای فراوان در جهت تولید مواد غذایی بخش عمده ای از جمعیت جهان با سوء تغذیه مواجه هستند. این دستاوردها صرفا در جهت تولید بوده و سایر خدمات اکوسیستمی را از نظر دور داشته است. از سوی دیگر مشکلات ناشی از فرسایش و کاهش حاصلخیزی خاک، روشهای نامناسب آبیاری و بالاخره استفاده بی رویه از نهاده هاباعث فرسایش ژنتیکی و کاهش تنوع زیستی شده و در نتیجه چالشهای زیست محیطی زیادی را فراروی انسان قرار داده است . در این راستا لازم است با نگرشی نوین نوعی تجدید نظر در فعالیتهای کشاورزی صورت گرفته و عملیات کشاورزی بر مبنای اصول بوم شناسی اجرا شود.در این صورت به تولید غذا به صورت زنجیره ای طولانی نگریسته شده و در آن جنبه های اقتصادی- اجتماعی، سیاسی، زیست محیطی و اخلاقی به صورت همه جانبه مورد توجه است. حصول پایداری تولید، فرایندی طولانی مدت است که ابتدا با کاهش مصرف نهاده های پرهزینه و در نتیجه کاهش خسارت به محیط زیست شروع شده و در ادامه با افزایش کارایی نهاده ها و جایگزینی روشها استحکام یافته و در نهایت با طراحی مجدد بوم نظامهایی پایدار با کارکردهای مختلف به اتمام می رسد. کشاورزی مبتنی بر بکارگیری مواد آلی و بدون مصرف مواد شیمیایی یا بعبارتی کشاورزی زیستی از جمله طراحیهای جایگزین و پایدار است که در مقابل کشاورزی فشرده و خصوصا پر مصرف نیتروژن ظهور یافته است.در کشاورزی زیستی، تنوع و فعالیت زیستی خاک ارتقاء یافته و نظامهای تولید مبتنی بر استانداردهای خاص و با هدف توسعه بوم نظام هایی است که از نظر اجتماعی،اقتصادی و اکولوژیکی پایدار باشد.با توجه به اینکه ساختار کشاورزی در استان ایلام مبتنی بر کشاورزی خرده پا میباشد بنظر میرسد نظامهای کشاورزی بوم سازگار و بویژه کشاورزی زیستی بتواند گزینه مناسبی برای این استان باشد. در این مقاله سعی شده است تناسب کشاورزی زیستی یا ارگانیک برای شرایط استان ایلام مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.

کلمات کلیدی