در این تحقیق روی کرد معیار را که در چارچوب رده شناسی صرفی به دست داده شده است، در زبان فارسی، برخی گویش های ان و نیز برخی دیگر از زبان هایی که در سرزمین پهناور ایران، بدان ها تکلم می شود، بررسی کرده ایم.در روی کرد معیار، برخلاف دیگر روی کردهای صرفی دیگر که به پدیده های صرفی پربسامد می پردازند، به پدیده های کم بسامد هم توجه می شود و از منظر این روی کرد، بسامد کم دلیل اهمیت کم نیست؛ بنابراین بی قاعدگی ها یا موارد غیرمعمول که معمولا از سوی دیگر روی کردها کنار گذاشته می شوند، با توجه به معیارهایی رده بندی می شوند و از طریق این رده بندی ها، صورت های ممکن در زبان ها مشخص می شوند. دو پیده مطرح در روی کرد معیار عبارت اند از: همایندی و صورت های مکمل. گر چه این دو پدیده در ساختواژه ی زبان فارسی نادر هستند، اما موارد استثنایی از آن را می توان یافت. بررسی برخی دیگر از گونه ها و زبان های موجود در ایران نشان داد که همایندی در صیغگان افعال زبان های کردیِ کرمانشاهی، کزیکی، کردیِ مهابادی، سیستانی، کرمانجیِ خراسانی، کاخکی، خانیکی و فردوسی پدیده ای غالب و رایج است و در لری و ترکمنی نیز به صورت نه چندان متداول وجود دارد. اما در گویش های تایبادی، کاشمری، رقه ای، شویلاشتی، خوافی، دلبری، رامسری، اصفهانی و کلیمی اصفهانی همایندی وجود ندارد. در ین بررسی سلسله مرتبه صیغگان را به دست آورده و دریافته ایم که برخی معیارها بریا تعیین نمونه معیار در صورت های مکمل، بر زبان فارسی منطبق است و صورت های مکمل نیز به میزانی اندک در تمام زبان ها و گونه های بررسی شده دیده می شود.

کلمات کلیدی