امکان ایجاد و توسعه ترک در هسته سدهای خاکی ناحیه بندی شده یکی از مسائل مهم در ارتباط با پایداری بدنه سد می باشد. در سدهای خاکی و سنگریزه ای با توجه به ایجاد تغییر شکلها و کرنش های غیریکنواخت در بنه سد، توزیع تنش غیر یکنواخت بوده و انتقال تنش بین هسته و پوسته ها و نیز بین بدنه سد و تکیه گاهها بوقوع می پیوندد. وقوع این پدیده سبب افزایش تنش داخلی در پاره ای از قسمتها و کاهش آن در قسمتهای دیگر بدنه سد می گردد. بطوریکه تنش حداقل می تواند بشدت کاهش یافته و حتی به مقدار صفر برسد. هنگامیکه آب مخزن به ناحیه با تنش حداقل بسیار کم می رسد، آب می تواند به داخل ناحیه مذکور نفوذ نماید و فشارآن بر جداره های ترک سبب بازشدگی ترک و ایجاد زه متمرکز آب خواهد گردید.سد مسجد سلیمان از نوع سنگریزه‌ای با هسته رسی قائم و به ارتفاع 177 متر و عرض تاج 15 متر به طول 497 متر بر روی رودخانه کارون واقع شده است. با توجه به ابزار منصوبه در این سد می توان تنش های حداقل و حداکثر را تعیین نمود. با گذشت زمان تغییرات در تنش ها ایجاد می گردد. این تغییرات باعث، تغییر در پتانسیل گسیختگی هیدرولیکی می گردد. در این مقاله بر اساس نتایج ابزار دقیق و چند معیار متفاوت ارزیابی پتانسیل گسیختگی هیدرولیکی در ابزارهای تنش کل هسته صورت گرفته و تغییرات آن با زمان مورد ارزیابی قرار گرفته است.نتایح کاهش ضریب اطمینان پتانسیل وقوع گسیختگی هیدرولیکی را با گذشت زمان نشان می دهد. ضریب اطمینان بدست آمده در برخی نقاط کمتر از یک و نگران کننده است. هر چند ضریب اطمینان کمتر از یک لزوما به معنای وقوع پدیده گسیختگی هیدرولیکی نیست و عوامل دیگری از جمله ایجاد ترک و نفوذ آب مخزن به داخل آن در وقوع آن موثر است.

کلمات کلیدی