خطر وقوع مخاطرات محیطی در ایران به ویژه در مناطق روستایی در طی سال های اخیر به طور نگران کننده ای افزایش یافته، که نتیجه تغییر دخالت ها و فعالیت های بشری در ساختارهای اکولوژیکی محیط پیرامون، افزایش جمعیت در دشت های سیلابی، جنگل زدایی، ساخت و ساز در نواحی مخاطره خیز، عدم رعایت اصول و استانداردهای کاربری اراضی و نظایر آن بوده است. لذا آسیب پذیری نواحی روستایی به لحاظ کالبدی در برابر مخاطرات و پیامدهای منفی آن یکی از بزرگترین مشکلات و مسائل این نواحی به شمار می رود که در سال های اخیر از طریق برنامه ها و طرح های مختلف سعی در کاهش و ساماندهی آن توسط نهادها و سازمان های متولی گردیده است. تاکنون استفاده از الگوهای مدیریتی رایج توانسته است تا حدودی به تغییر مواضع مردم روستایی نسبت به مدیریت مخاطرات محیط پیرامون خود کمک کند، اما استفاده کامل از ظرفیتها و توانمندی های روستاییان نیازمند بکارگیری رویکرد جدیدی در مدیریت مخاطرات محیطی می باشد که با مشارکت حداکثری اجتماعات محلی امکانپذیر است. لذا در تحقیق حاضر با روش شناسی توصیفی و تحلیلی با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، سعی در ارائه الگوی نظری برای کاهش آسیب پذیری کالبدی با رویکرد مدیریت مشارکتی اجتماع محور در نواحی روستایی است. دراین راستا، سوال اساسی این است که مدیریت کالبدی با رویکرد مشارکت اجتماع محور در روستاها چگونه بوده و دارای چه عناصری می باشد و ارتباط همپیوندی اجزا چگونه است؟ لذا هدف اصلی مطالعه ارائه الگوی کاهش آسیب پذیری کالبدی مناطق روستایی در معرض وقوع مخاطرات محیطی با تاکید بر رویکرد مشارکتی می باشد. پس از تلفیق مباحث انجام شده الگوی مطلوب کاهش آسیب پذیری کالبدی نواحی روستایی در برابر مخاطرات محیطی در مناطق روستایی با رویکرد مشارکت اجتماع محور به عنوان تلفیقی از مدیریت سازه ای و غیر سازه ای طراحی و ارائه گردیده است که می تواند مبنای انجام برنامه ریزی برای توسعه کالبدی در مناطق روستایی باشد.

کلمات کلیدی