در این نوشتار، داستان رستم و شغاد از شاهنامه در چهارچوب تحلیل گفتمان انتقادی از دیدگاه وندایک بررسی می شود را به طور « رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی » ، بررسی می شود. پس از طرح مسأله و بیان پیشینة تحقیق « دایک کلی و رویکرد وندایک را در تحلیل گفتمان انتقادی بهطور خاص معرفّی کرده ایم. این بخش، مبنای نظری تحلیل ما را پیش روی خوانندگان قرار می دهد. در ادامه، ضمن گزارش کوتاه داستان و از طریق تحلیل مؤلفه های گفتمان مدار موجود در متن، نشان داده ایم که تدوین کنندگان روایت شغاد، با بهره گیری از راه را برجسته کنند. در « دیگری » را فروکاهند و عیب های « خودیها » کارهای گفتمانی سعی کرده اند خطاهای را در چشم مخاطب « خودیها » را کمرنگ کنند و نکات مثبت « دیگری » مقابل، نکات مثبت و قابل دفاع نامیده می شود؛ مربعی که « مربع ایدئولوژیک » برجسته سازند . این همان چیزی است که در نظریة وندایک باعث می شود بخشی از واقعیت و حقیقت در متن و کلام نادیده گرفته شود و یا به صورت تحریف شده به مخاطب منتقل شود. ما می توانیم با استفاده از نظریة تحلیل گفتمان بسیاری از روایت های ادب کلاسیک را بازخوانی کنیم و بدین ترتیب به خواننده فرصت دهیم تا از زاویة دیگری به روایتها بنگرد؛ این مقاله پیش و بیش از هر چیز کوششی است در این راستا.

کلمات کلیدی