آنغوزه دارای ترکیباتی مانند سزکویی‌ترپن ها و کومارین ها است که در طب سنتی برای درمان اختلالات عصبی، صرع، آسم و بیماری های گوارشی استفاده می شود. وجود ترکیبات گوگردی آنغوزه سبب بروز خواص آنتی اکسیدانی مفید می شود. به منظور بررسی اثرات سه دوز عصاره آبی- الکلی آنغوزه بر عملکرد تولید مثلی در یک طرح کاملا تصادفی، تعداد 32 سر رت نر بالغ ویستار به طور تصادفی به 4 تیمار آزمایشی با 8 تکرار تقسیم شدند. تیمارهای آزمایشی شامل: سطوح صفر (کنترل)، 75، 150 و 300 میلی گرم عصاره آنغوزه به ازای هر کیلوگرم وزن بدن رت ها بود. عصاره مورد نیاز پس از تیماربندی رت ها، روزانه به داخل صفاق رت ها به مدت 14 روز تزریق شد. در روز 15 آزمایش، به منظور سنجش هورمون تستوسترون خونگیری از قلب رت ها انجام شد و برای مطالعه فعالیت های اسپرماتوژنز، بیضه راست جدا شد. پس از تحلیل نتایج، تفاوت معنی داری میان وزن بیضه ها در هیچ یک از تیمار ها مشاهده نشد. افزایش دوز عصاره آنغوزه، ضخامت لایه های سلولی لوله سمنیفروس را کاهش داد. تعداد سلول های لایدیگ و سرتولی تحت تأثیر دوز های 150 و 300 میلی گرم عصاره آنغوزه کاهش یافتند. عصاره صمغ آنغوزه سبب کاهش تستوسترون خون در مقایسه با تیمار کنترل شد. نتایج این پژوهش نشان داد که دوز های بالاتر از 150 میلی گرم عصاره آنغوزه سبب تخریب بافت اسپرماتوژنز می شود.

کلمات کلیدی