در ادامه‌ی سلسله آزمایشات تحمل به خشکی در نخود، آزمایشی با هدف انجام برخی بررسی‌های زراعیِ تکمیلی بر روی پنج ژنوتیپ نخود کاندیدا برای تحمل به خشکی از تیپ کابلی (شامل MCC80، MCC352، MCC392، MCC537 و MCC696) حاصل آزمایشات قبلی و نیز رقم کرج 31-60-12 (MCC358) به‌عنوان شاهد، در سال زراعی 1388 در مشهد، طراحی و اجرا شد. از آنجا که یکی از ویژگی‌های لازم در انتخاب مواد ژنتیکی برای تحمل به خشکی، دارا بودن پتانسیل عملکرد بالا در شرایط بدون تنش می‌باشد، لذا در این آزمایش، رفتار و عملکرد ژنوتیپ‌های مذکور در شرایط آبی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. بذور در اردیبهشت‌ماه کشت شدند. عملیات آماده‌سازی زمین‌، کاشت و داشت (شامل آبیاری)، مطابق معمول منطقه انجام شد. در این آزمایش، صفات فنولوژیک، مورفولوژیک، اجزای عملکرد و عملکرد دانه، اندازه‌گیری شدند. بر اساس نتایج، تفاوت‌های معنی‌داری در میان ژنوتیپ‌های مورد بررسی از نظر تعداد روز از کاشت تا گل‌دهی، غلاف‌دهی و رسیدگی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه‌های اولیه، وزن 100دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت، وجود داشت. در میان ژنوتیپ‌های مورد بررسی، ژنوتیپ‌ MCC80 بیشترین میزان عملکرد دانه را با 9/144 گرم در مترمربع تولید کرد اما از این نظر با سایر ژنوتیپ‌ها به‌جُز MCC352، تفاوت معنی‌داری را نشان نداد. ژنوتیپ‌ MCC80، کمترین تعداد روز تا رسیدگی و بیشترین تعداد شاخه‌های اولیه، تعداد غلاف در بوته و شاخص برداشت را نیز دارا بود با این وجود در اغلب موارد، تفاوت معنی‌داری نسبت به اکثر ژنوتیپ‌ها نداشت. نتایج این آزمایش در مجموع نشان داد که اکثر ژنوتیپ‌های منتخب برای تحمل به خشکی در این تحقیق، از عملکرد قابل‌توجهی در شرایط بدون تنش خشکی نیز برخوردارند و لذا جهت حضور در ادامه‌ی سلسله آزمایشاتِ مرتبط به منظور دستیابی به ارقام متحمل به خشکی، توصیه می‌شوند.

کلمات کلیدی