مقاله پیش رو به بررسی مسألۀ تکفیر که یک معضل فکری در جھان اسلام می باشد، پرداختـه اسـت. در این راستا، بررسی ریشه ھای تاریخی پدیده تکفیر و سیر تحول آن با توجه به بستر رخـداد و عوامـل وریشه ھای موجده آن، رویکرد اصلی بحث را تشکیل میدھند. مقاله نشان می دھد کـه مسـأله تکفیـر از ابتدای تاریخ اسلام ھمواره وجود داشته است. این اندیشه بر بنیان ھای متعددی چون بنیان ھای حدیثی، فکری-عقیدتی و تعصّب استوار گشته است. پس از شناسـایی ایـن ریشـه ھـا، راه حـل ھـایی چـون: بازخوانی مفھوم اسلام و تعیین حدود اسلام حداقلی، از جمله راه ھای ارائه شـده در ایـن مقالـه بـرای تعدیل و اصلاح تفکر تکفیری است.

کلمات کلیدی