با وجود این که باغ یک نماد جهانی است اما برخی از ارزش های آن بر حسب اقلیم، آداب و سنن تنها مختص یک مکان خاص و مردم آن می باشد. باغ ایرانی ممکن بود بر کوه های خشک و در گستره ی صحرا قرار می گرفت همانند باغ شاهزاده در ماهان و حتی اگر باغ داخل شهر نیز قرار می گرفت در بیشتر موارد با دیوار محصور می شد و این دیوارها باغ را در برابر غبار و محیط خشک اطراف آن محافظت می کرد. در اکثر باغ های ایرانی آب نماهایی وجود داشته که گاه همچون باغ ارم در شیراز درختانی مانند نخل در کنار آن کشت می شد و بر آن سایه می افکند و گاه همچون باغ فین کاشان گنبدها و طاق هایی بر روی آن به منظور ایجاد سایه می ساختند و در هر دو صورت از تابش مستقیم نور خورشید و تبخیر آب محافظت می شدند. از سوی دیگر کاشت ردیف درختانی همچون سرو ناز در باغ ارم شیراز به عنوان بادشکنی که طول آن بیش از 11.5 برابر عرض آن بود باغ را از وزش مستقیم باد مصون می داشت و در نتیجه هزینه های سوخت را در زمستان برای گرم نمودن عمارت مرکزی کاهش می داد. از موارد دیگر نگهداشت انرژی در باغ های ایرانی می توان به کاربرد درختان خزان دار در سمت جنوب و غرب عمارت های کلاه فرنگی باغ اشاره نمود که در تابستان با سایه دهی ساختمان در برابر آفتاب بعد از ظهر درجه حرارت داخل عمارت را حدود 4.5 تا 5/5 درجه سانتی گراد کم می نمود. با بررسی های انجام گرفته مشخص شده است که ایرانیان در گذشته اصول اولیه نگهداشت انرژی را در باغ های خود به کار می بردند.

کلمات کلیدی