علم فراروانشناسی از توانمندی‌های فراطبیعی انسان ‌که فراهنجار هم نامیده میشود، بحث می‌کند. دو گونه عمده این قابلیت‌ها، ذهنی و فیزیکی است. دو نگرش عمده نیز در باره توجیه پدیده‌های فراروانی وجود دارد: به عقیده گروهی، این رخداد‌های عینی معلول علل طبیعی است ولی به دلایلی آن علل ناشناخته‌اند. عواملی مانند ضعف ابزار آزمایش، بینش ناظر، وسعت و کنترل‌ناپذیری داده‌ها باعث شده تا هنوز نظر قطعی مورد قبول اهل علم، در‌باره آن‌ها صادر نشود. گروهی دیگر رخدادهای فراروانی را معلول عللی غیرطبیعی و یا اختلالات روانی خوانده‌اند. آنچه انکارناپذیر است وجود این رخدادهای نامتعارف در زندگی بشری است. این نوشتار با نگاهی گذرا به پیشینه علم فراروانشناسی ‌که امروزه به «شبه علم» تقلیل یافته است، با طرح و نقد دیدگاه‌های گوناگون، به بررسی تحقیق‌پذیری داده‌های این علم با دو رویکرد تجربی و فلسفی پرداخته ‌است.

کلمات کلیدی