شوری آب و خاک در مناطق خشک و نیمه خشک رشد و عملکرد گیاهان زراعی از جمله کنجد را محدود می کند. بنابراین به منظور ارزیابی عملکرد 5 دسی زیمنس بر متر) آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی / و اجزای عملکرد 43 اکوتیپ و لاین کنجد تحت شرایط آبیاری با آب شور ( 2 با سه تکرار در مزرعه تحقیقات شوری قطب علمی گیاهان زراعی ویژه، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1389 اجرا شد. نتایج نشان داد که تنها 25 اکوتیپ و لاین کنجد قادر به سبز شدن و تداوم رشد تا پایان مرحله رشد زایشی در شرایط این آزمایش بودند و بقیه در مراحل مختلف رشد از بین رفتند. تفاوت اکوتیپ ها از نظر عملکرد زیست توده، عملکرد دانه و اجزای عملکرد (تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول و وزن هزار 73 گرم در متر مربع مشاهده شد و در 24 درصد اکوتیپ ها مقدار این / به مقدار 2 MSC دانه) معنی دار بود. بیشترین عملکرد زیست توده در اکوتیپ 3 24 گرم در متر مربع مشاهده شد . از نظر تعداد / به میزان 7 MSC صفت بیشتر از 30 گرم در متر مربع بود و بیشترین عملکرد دانه نیز در اکوتیپ 3 کپسول در بوته نیز تنوع قابل ملاحظه ای بین اکوتیپ های کنجد مشاهده شد، به طوری که گستره آن بین 2 تا 57 عدد متفاوت بود . نتایج ضرایب دارد. به نظر (r = 0/ و عملکرد زیستی (** 94 (r= 0/ همبستگی نیز نشان داد که عملکرد دانه همبستگی مثبت و معنی داری با تعداد کپسول در بوته (** 46 می رسد، جهت انتخاب اکوتیپ های متحمل به شوری، به گزینی بر اساس عملکرد دانه در شرایط مزرعه شاخص معتبری باشد. با وجود این، مطالعه بیشتر بر روی فرآیندهای رشدی و فیزیولوژیکی گیاه کنجد جهت تعیین میزان تحمل به شوری ضروری به نظر می رسد.

کلمات کلیدی