در این مقاله، میزان و ارزش انتشار گازهای گلخانهای اکسید نیتروس(N2O) و دیاکسید کربن(CO2) حاصل از تولید حبوبات ایران (محصولات منتخب: نخود، لوبیا و عدس) با استفاده از مدل GHGEM، در سال زراعی 91-90 برآورد شده است. نتایج یافته های مطالعه نشان می دهد که استانهای فارس و بوشهر، به ترتیب با تولید سالانه 271/79 و 004/0 تن N2O، بیش ترین و کم ترین میزان تولید گاز گلخانهای N2O را دارا میباشند. همچنین استانهای لرستان و بوشهر نیز به ترتیب با تولید سالانه 83/10327 و 33/1 تن CO2، بیش ترین و کم ترین میزان تولید گاز گلخانهای CO2 را به خود اختصاص دادهاند. مجموع هزینههای زیستمحیطی انتشار گازهای گلخانهای N2O و CO2 کل کشور نیز حدود 722/8 میلیارد ریال برآورد گردید. با توجه به تأثیرگذاری متغیرهای مختلف ازجمله کاربرد کودهای ازته، پسماند محصولات باقیمانده در مزرعه و آیش سالانه در آزادسازی گازهای گلخانهای N2O و CO2 از تولیدات زراعی، اصلاح و تغییر شیوههای مدیریتی کشاورزی نسبت به سطح کشت محصولات زراعی، مدیریت کودهای ازته مصرفی در مزارع و توسعه سیاستهای کاهش میزان انتشار به سیاستگذاران این عرصه پیشنهاد شد. همچنین با توجه به اینکه سطح کشت حبوبات مهمترین منبع انتشار گازهای گلخانهای N2O و CO2 محسوب میشود، مالیات زیست محیطی انتشار گازهای گلخانه ای بر سطوح مختلف تولید نیز میتواند در جبران هزینههای زیستمحیطی ناشی از انتشار چنین آلایندههایی مفید واقع شود.

کلمات کلیدی