جنس Eremostachys )تیره نعناع( دارای 60 گونه می‌باشد که 15 گونه از آن در ایران رویش دارد. ریشه سنبل بیابانی پاره برگ (E. laciniata) برای درمان بیماری‌های روماتیسمی و دردهای مفصلی استفاده می‌گردد. به منظور ارزیابی تنوع مورفولوژیک این گیاه، این آزمایش در شمالغرب کشور و در سال 91-92 انجام شد. نمونه برداری از 15 منطقه شمالغرب کشور انجام شد. حدود 30 صفت از جمله ارتفاع گیاه، طول گل آذین، طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که همبستگی مثبت معنی‌دار بین عملکرد ریشه با صفات طول ریشه ذخیره‌ای اصلی (62/0=r)، طول ریشه اصلی (53/0=r) و تعداد ریشه ذخیره‌ای (57/0=r) در سطح 5٪ و محیط ریشه ذخیره‌ای اصلی (85/0=r) در سطح 1٪وجود داشت. نتایج نشان داد که جمعیت ها در 27 صفت از 30 صفت مورد مطالعه با هم اختلاف معنی دار داشتند. نتایج تجزیه به عامل‌ها نشان داد که چهار عامل اصلی و مستقل در مجموع 5/75 درصد از واریانس کل را توجیه نمودند. تجزیه خوشه‌ای با روش Ward جمعیت‌ها را از یکدیگر تفکیک و آنها را در 4 گروه قرار داد. سه جمعیت مرند، تیل و حیدرآباد در اکثر صفات دارای مقادیر بالایی بوده و می‌تواند در برنامه‌های اصلاحی و تولیدی مورد استفاده قرار گیرد.

کلمات کلیدی