امروزه حفاری تونلهای شهری به روش حفاری مکانیزه (TBM)، اگرچه سبب افزایش چشمگیر سرعت حفاری و در نهایت کاهش هزینه ها و بازگشت سرمایه در کوتاه مدت می شود، اما مشکلاتی نیز دارد. مشکلات ناشی از وجود قنوات متروکه و بکارگیری افزودنی ها به خاک، از مهمترین ویژگی های مسئله ساز در این روش می باشد. در این مطالعه، با استفاده از آرشیو اطلاعات و نقشه های شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی، نقشه قنوات و نقشه سطح آبهای زیرزمینی شهر مشهد در محدوده تونل خط 2 قطار شهری مشهد، تهیه گردید. همچنین به منظور بررسی کیفیت آب و خاک، 4 نمونه خاک و 2 نمونه آب از محل ایستگاههای نبوت (D2) و کوهسنگی (K2) برداشت گردید. 2 نمونه از خاکها و 1 نمونه از آبها به عنوان نمونه های شاهد (پیش از اجرای عملیات حفاری) و 2 نمونه از خاکها و 1 نمونه از آبها مربوط به خاک و آب خروجی پس از حفاری تونل می باشند. بمنظور تعیین غلظت عناصر سنگین، نمونه های خاک با اسپکترومتر جذب اتمی (AAS) و جهت اندازه گیری غلظت آنیون ها و کاتیون های اصلی، نمونه های آب به ترتیب به آزمایشگاههای هیدروژئوشیمی و شیمی تجزیه دانشگاه فردوسی مشهد ارسال گردید. همچنین سطح آلودگی خاک براساس شاخص زمین انباشت (Igeo) و شاخص آلودگی (PI) و میزان ماده آلی خاکهای خروجی بر اساس درصد کربن آلی، تعیین گردید. نتایج نشان می دهد سطح آلودگی خاکهای منطقه از نظر میزان عناصر سنگین، برای همه عناصر به استثناء Pb، پایین و در حد مجاز می باشد و میزان مرغوبیت خاک از نظر مواد آلی، پایین می باشد.

کلمات کلیدی