عمق نفوذ و گسترش ریشه گیاه نقش به سزایی در تحمل به تنش و استفاده بهینه از رطوبت ذخیره شده در خاک دارد . این پژوهش به منظور بررسی ویژگی های رشد ریشه و شناسایی صفات موثر در تحمل به کمبود آب در ژنوتیپ های تریتیکاله صورت گرفت. به منظور بررسی ویژگی های مورفولوژیک ریشه گیاه تریتیکاله در شرایط متفاوت رطوبتی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار که شامل دو رژیم رطوبتی در دو سطح متفاوت رطوبت قابل دسترس خاک شامل شاهد (رطوبت در حد ظرفیت زراعی) و تنش کمبود آب (آبیاری در زمان رسیدن به همراه رقم رایج ET-79 -17 ،ET-82-15 ،ET-82- رطوبت به 50 درصد ظرفیت زراعی) و چهار ژنوتیپ تریتیکاله شامل سه لاین امید بخش 8 در گلخانه تحقیقاتی، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1387 اجرا شد. نتایج نشان داد که تنش کمبود آب عمق توسعه Junillo-92 Junillo- نسبت به سطحی ترین عمق در رقم 92 ET-82- ریشه را حدود 9 درصد افزایش داد. همچنین تفاوت عمیق ترین عمق ریشه در لاین 15 8 سانتی متر بود. تاخیر در آبیاری باعث کاهش 25 درصدی طول تجمعی ریشه شد. همچنین اختلاف معنی دار 43 درصدی بین بیشترین طول / حدود 2 وجود داشت. تنش کمبود آب؛ طول، سطح، قطر و وزن خشک ریشه در ET-79 - نسبت به کمترین طول در 17 ET-82- تجمعی ریشه در لاین 15 40 سانتیمتری خاک را نیز کاهش داد. ضرایب همبستگی بین صفات مورد مطالعه در شرایط تنش کمبود آب نشان داد به - 20 و 60 -40 ، 0- اعماق 20 استثنای همبستگی بین طول و قطر ریشه همه خصوصیات مورد مطالعه ریشه همبستگی مثبت و معنی داری از نظر آماری با یکدیگر دارند. به طور کلی به نظر می رسد که طول تجمعی ریشه و سطح ریشه از ویژگی های موثر ژنوتیپ های تریتیکاله در تولید دانه بوده که تحت شرا یط تنش کمبود آب می توانند نقش موثری داشته باشند.

کلمات کلیدی