استفاده از کودهای آلی سبب افزایش حاصلخیزی خاک، بهبود رشد و تولید در گیاهان زراعی میشود. به این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در و فاکتور دوم (MSC3, MSC6, MSC قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه اجرا شد که در آن فاکتور اول سه اکوتیپ کنجد ( 7 2 گرم)، کود دامی ( 228 ) NPK کود شیمیایی ،(NPK شش تیمار کودی شامل: کود توام شیمیایی و دامی ( 216 گرم کود دامی و 1 گرم کود شیمیایی گرم)، کود ورمی کمپوست ( 192 گرم)، کود کمپوست گرانوله گوگردار ( 192 گرم) در هر گلدان و شاهد (عدم مصرف کود شیمیایی و آلی ) بود . نتایج نشان داد که صفات مورفولوژیک، وزن دانه و اجزاء آن تحت تاثیر تیمارهای کودی معنیدار شد، به طوری که بیشترین ارتفاع بوته، تعداد و طول شاخه با حدود 73 درصد افزایش نسبت به شاهد بیشترین زیست توده را در MSC در بوته از اعمال تیمار توام کود شیمیایی و دامی به دست آمد. اکوتیپ 3 ،21/ تیمار توام کود شیمیایی و دامی داشت. بیشترین تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، وزن صد دانه و وزن دانه در بوته به ترتیب با مقدار 2 به دست آمد . کمترین وزن دانه در بوته در تیمار شاهد و در MSC 1 نیز از اعمال تیمار توام کود شیمیایی و دامی در اکوتیپ 3 / 0/257 و 95 ،54/5 به کاربرد کود ورمی کمپوست روندی (MAC7 ،MSC6 ،MSC 0 گرم در بوته حاصل شد. پاسخ سه اکوتیپ ( 3 / و به مقدار 450 MSC اکوتیپ 7 مشابه داشت به طوری که وزن دانه در بوته در آنها بیشتر از یک گرم بود و در تیمارهای کودی دیگر این روند مشاهده نشد. ضرایب همبستگی صفات و زیست توده (r= 0/ ارتفاع (** 68 ،(r= 0/ مورد بررسی نشان داد که وزن دانه در بوته همبستگی مثبت و معنیداری را با تعداد کپسول در بوته (** 83 دارد. نتایج این مطالعه نشان داد که تلفیق کودهای آلی و شیمیایی در بهبود خصوصیات رشدی و عملکرد در گیاه کنجد موثر است.

کلمات کلیدی