در این پژوهش، اثرات اضافه کردن پلی­ اتیلن­ گلیکول ( PEG ) به تفاله­ های انگور و لیموترش بر روند تولید گاز متان حاصل از تخمیر شکمبه­ ای، قابلیت هضم و انرژی قابل متابولیسم، بررسی شد. تفاله­ های انگور و لیموترش باقیمانده از تولید آبمیوه جمع­ آوری و به آزمایشگاه منتقل شدند. تفاله ­ها در فضای مسقف و با تهویه مناسب خشک و آسیاب (با الک یک میلی­متر) شدند. ترکیبات شیمیایی این تفاله­ ها شامل پروتئین ­خام، دیواره­ سلولی، خاکستر خام، چربی­ خام، ترکیبات­ فنلی، تانن ­کل و انرژی­ خام تعیین شد. آزمایش تولید ­گاز برای زمان­های مختلف تخمیر شکمبه­ ای و نیز مقدار تولید گاز متان با شش تیمار شامل تفاله ­های ­انگور، لیموترش و شاهد (بدون و حاوی PEG ) در قالب طرح فاکتوریل (2×3) که با 3 تکرار انجام و نیز با نرم­ افزار آماری R تجزیه و تحلیل شدند. ترکیبات شیمیایی تفاله ­انگور با تفاله ­لیموترش متفاوت (‍05/0 P< ) شد. مقدار تولید گازمتان (در 24 ساعت تخمیر به ازای هر 200 میلی­گرم) تفاله­ انگور (بدون و حاوی PEG ) به­ ترتیب 3/13 و7/27 میلی­ لیتر و در تفاله لیموترش 8/73 و 3/67 میلی­ لیتر بود. در مجموع افزودن PEG به تفاله­ ها، باعث افزایش معنی­ داری در قابلیت هضم و انرژی قابل متابولیسم شد. اضافه کردن PEG ، باعث تغییر رفتار دوگانه­ ای در مقدار تولید گازمتان شد به­ نحوی که در تفاله­ های انگور و لیموترش به ­ترتیب باعث افزایش و کاهش معنی داری (‍05/0 P< ) در تولید گازمتان شد.

کلمات کلیدی