چکیده : خلیج فارس در دوران پادشاهی شاه عباس اول یکی از مهمترین و حساس ترین فرازهای تاریخی خود را سپری نمود در این زمان بیش از صد سال از تسلط پرتغالی ها بر خلیج فارس می گذشت شاه عباس در صدد برآمد آنان را اخراج نماید وی سیاست های متفاوتی را اتخاذ نمود سیاست خلع ید از پرتغالی ها با تکیه برنیروی داخلی و کمک خواستن از دولت های همجوار و اروپایی و خصوصاً استفاده به موقع و بهینه از اختلافات اروپائیان برای راندن پرتغالی ها از جمله سیاست های بکار گرفته شده در خلیج فارس بود اتحاد با انگلیسی ها و به خدمت گرفتن امکانات آنان از اهمیت بالایی برخوردار بود شاه عباس در راندن پرتغالی ها عجله ننمود بلکه با سیاست توأم با حزم اندیشی و بطئی و تدریجی در ابتدا با تکیه بر نیرو های خودی و طی چند مرحله نواحی را از پرتغالی ها باز پس گرفت و در نهایت ضربه نهایی را با همکاری انگلیسی ها آن هم بنا به درخواست آنان به پرتغالی ها وارد ساخت بدون آنکه باجی به انگلیسی ها داده باشد . پیامد های استیلا بر خلیج فارس برای ایرانیان بسیار مفید فایده از نظر نظامی، سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی بود و دنیای جدیدی را بر روی ایرانیان گشود تماس با اروپا و برقراری ارتباط با شرق وغرب از این زمان رنگ جدیدی به خود گرفت و اقتباس از فرهنگ وتمدن اروپایی افزایش یافت که دروازه این تماس ها بدون هیچگونه شک و تردیدی خلیج فارس بود پیامد های مادی و کوتاه مدت استیلای مجدد ایران بر خلیج فارس به زودی خود را نشان داد اما پیامد های بلند مدت آن در دو رویه بورژوازی غرب در ایران قابل مطالعه است.

کلمات کلیدی