مدیریت ریسک، رویکرد سیستماتیک و عملکرد مدیریت عدم قطعیت‌ها، برای به حداقل رساندن پتانسیل آسیب‌پذیری خطر است و فرآیندی است ترکیبی که شامل؛ ارزیابی ریسک و تجزیه و تحلیل شدت خطر، پایش طولانی مدت شاخص‌های موثر، انتشار و اطلاع‌رسانی به موقع به افراد مبتلا‌به و اجرای استراتژی‌ها و اقدامات خاص برای کنترل، کاهش و انتقال ریسک می‌باشد. در این راستا، وجود سیستم‌های پیش‌آگاهی با رویکرد یک‌پارچه (دانش مردم-محور) و با تمرکز بر هدف نهایی، یعنی کاهش اثر خطر و مقاوم‌سازی جوامع، نسبت به بلایا و کاهش فقر به عنوان یک اصل مهم مدیریتی، می‌تواند کارآمد باشد. تحقیق حاضر، با هدف نگرش سیستماتیک (ترکیب مولفه‌های سخت‌افزار، نرم‌افزار، مغزافزار و داده) در مدیریت ریسک بویژه خطر ریسک بیابان‌زایی - به عنوان یک معضل جهانی در روند تخریب زمین- علاوه ‌بر پرداختن به مدل‌ها و سیستم‌های موجود، ترکیب و ساختاری منسجم در توسعه سیستم‌های پیش‌آگاهی خطر بیابان‌زایی را ارائه می‌نماید. نتایج نشان داد، سیستم‌ها و مدل‌های جهانی مختلفی در ارتباط با ارزیابی ریسک مخاطرات طبیعی - سریع الوقوع و یا کند و بطئی- از جمله بیابان‌زایی وجود دارند، مانند مدلWindisp مبتنی بر نمایش و تجزیه و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای و نقشه‌ها، با تاکید بر هشدار زود هنگام برای امنیت غذایی، مدل DISMED مناسب برای اندازه‌گیری شاخص‌های تغییر اقلیم، کیفیت خاک، کیفیت پوشش‌گیاهی و ارزیابی بیابان‌زایی و مدلDESIRE با قابلیت انجام ارزیابی، انتخاب مهم‌ترین شاخص خطر بیابان‌زایی و هماهنگی بین گروه‌های مختلف ذینفع، در هنگام بروز خطر بیابان‌زایی. اما ساختار تمامی مدل‌ها، براساس پارادایم‌های پایان-پایان طراحی شده و حلقه گمشده را می‌توان در عدم توجه به اطلاع رسانی به موقع به افراد مبتلابه و ارائه استراتژی‌های مدیریتی کاهش اثرات خطر جستجو نمود. لذا طراحی اولیه و سیستماتیک مدل پیش‌آگاهی ریسک بیابان‌زایی، علاوه بر رفع کمبود نیاز فوق، می‌تواند گامی مهم در ارائه سیستم‌های هشدار کارآمد و مبتنی بر مدیریت ریسک یکپارچه باشد.

کلمات کلیدی