گام نخست در هر رشته علمی تبیین مفاهیم کلیدی است که در آن رشته علمی مورد استفاده قرار می گیرد، زیرا تبیین این مفاهیم سبب شکل گیری درک درست و بکارگیری صحیح آنها از طریق دانشجویان و سایر استفاده کنندگان از این مفاهیم شده و اعتبار علمی آن رشته و کارهای علمی که در این زمینه انجام می گیرد را، بالا می برد. در این میان مفهوم جغرافیای سیاسی شهر از جمله مفاهیم و حوزه های مطالعاتی در جغرافیای سیاسی است که با توجه به نوپابودن آن تعریف دقیق و روشنی از آن صورت نگرفته است و ابعاد مورد مطالعه آن نیز شناخته شده نیست. در این راستا، مقاله حاضر سعی دارد با روشی توصیفی- تحلیلی و با استفاده از مفهوم جغرافیای سیاسی، مفهوم جغرافیای سیاسی شهر را تبیین کند و ابعاد مورد مطالعه آن را در فضای شهر بیان کند. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر آن است که موضوع اصلی مورد مطالعه جغرافیای سیاسی، کشور است، با توجه به تحولات دهه های اخیر و افزایش نقش آفرینی و بازیگری شهرها در عرصه های ملی و بین المللی زمینه برای برجسته تر شدن ابعاد سیاسی، ژئوپلیتیکی و سایر مفاهیم مرتبط با جغرافیای سیاسی در پدیده فضایی شهر فراهم آورده است به نوعی که می توان شهر و ابعاد و ویژگیهای آن را بعنوان یکی از زیر بخشهای مورد مطالعه در کشور جدا کرد و در سطحی بالاتر البته نه در سطح کشور، در قالب جغرافیای سیاسی شهر مورد مطالعه و بررسی قرار داد. از سوی دیگر، شکل گیری مفهوم جغرافیای سیاسی شهر و قرار گیری پدیده فضایی جغرافیایی شهر در کانون مطالعه آن به جای کشور، ابعاد مورد مطالعه در جغرافیای سیاسی حکومت، ملت، سرزمین، امنیت، مرزها و ... را با کمی تغییر وارد حوزه مطالعات جغرافیای سیاسی شهر می کند که باید در این حوزه جدید مطالعاتی مورد بررسی و مطالعه قرار بگیرد.

کلمات کلیدی