با توجه به محیط رقابتی موجود و گسترش روز افزون تکنولوژی های جدید در عصر جهانی شدن، شهرها و در سطح کلان، کشورها باید برای تطبیق خود با این فضا و تسریع فرآیند توسعه در مناطق مختلف، بستر مناسبی را برای تولید افکار جدید و کاربردی کردن آن مهیا کنند. هدف این تحقیق تعیین زیرساخت های لازم برای نوآوری در کشورهای در حال توسعه بالاخص ایران و در سطح منطقه ای در مشهدو ارزیابی آنها با توجه به مقوله فرهنگ می‌باشد. همچنین از اهداف دیگر این تحقیق ارزیابی زیر ساخت های نوآوری در شهر مشهد با توجه به سابقه فعالیت افراد در نوآوری و همچنین جنسیت افراد می‌باشد که فرضیات این تحقیق را شکل می دهند. روش تحقیق این مقاله پیمایشی- تحلیلی است که ابتدا به بررسی و تشریح دو مدل سیستم منطقه ای نوآوری و سیستم نوآوری شهری پرداخته شده و سپس عوامل کلیدی برای نوآوری از آن استخراج گردیده است. بررسی ها نشان می دهد که انتقاداتی از این مدلها در بکارگیری آنها در کشورهای در حال توسعه وجود دارد و برای استفاده بهتر از آنها در این کشورها باید عامل فرهنگ را نیز مد نظر قرار داد. با توجه به در نظر گرفتن عوامل کلیدی موفقیت ذکر شده در 2 مدل یاد شده و همچنین عوامل فرهنگی شناسایی شده موثر بر نوآوری، این تحقیق مدل مفهومی کامل تری را برای کشورهای در حال توسعه و بالاخص ایران در نظر گرفته است. روش این تحقیق به صورت ترکیبی‌ ۲ مرحله‌ای به منظور تقویت نتایج تحقیق (Triangulation)می‌باشد. در ابتدا با انجام مطالعات میدانی (پرسشنامه محقق ساخته) که با جامعه آماری 170 نفری از کارشناسان مراکز رشد دانشگاه فردوسی مشهد ، پارک علمی و فناوری و شهرک فناوری صنایع غذایی مشهد انجام شد، اطلاعاتی بدست آمد که این اطلاعات با آنالیز توصیفی و استنباطی و با نرم افزار SPSSمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و از روش من ویتنی یو تست و همچنین روش کروسکال والیس تست برای آزمون فرضیات تحقیق استفاده شد. همچنین در مرحله بعد و با به کارگیری روش‌های کیفی با مصاحبه های نیمه ساختاریافته (Semi-Structured Interviews) با 8 نفر از کارشناسان مربوطه که به روش گلوله برفی انتخاب شدند، داده هایی بدست آمد که از طریق آنالیز موضوعی و کدبندی تحلیل شده است. سپس با اطلاعات بدست آمده از مطالعات کمی و کیفی مدل مفهومی تحقیق در مشهد ارزیابی شد و در نهایت میزان قوت و ضعف زیرساختهای نوآوری تعیین شد. نتایج تحقیق نشان داد که قوانین حمایتی مناسب برای تقویت نوآوری وجود دارد ولی این قوانین از ضمانت اجرایی مناسبی برخوردار نیستند. از طرف دیگر اعتماد کافی برای ایجاد ارتباط موثر بین دانشگاه و صنعت که منبع تولید نوآوری میباشند وجود ندارد و نیاز به ارتقا اعتماد میان این دو نهاد برای تقویت نوآوری الزامی به نظر می رسد. همچنین بررسی ها نشان می دهد که اعتماد و مشارکت به عنوان شاخص های فرهنگی بین افراد و سازمانها کمتر دیده می شود. همچنین حمایت‌های لازم جهت تشویق نوآوری در مراکز رشد وجود ندارد، سازمانهای واسطه مانند پارک‌های علمی‌ و فناوری نقش اصلی‌ خود را به طور موثر انجام نمی‌دهند، و مکانیزم‌های مناسب جهت تشویق نوآوری ماند حقوق مالکیت معنوی، وجود سرما‌یه گذران ریسک پذیر، سیاست‌های تشویقی و معافیت‌های مالیاتی بسیار ضعیف می‌باشد. نتایج آزمون فرضیات همچنین نشان میدهد که تفاوت آماری معنی داری میان مردان و زنان در میزان اهمیت دو زیرساخت محیط کار و رابطه دانشگاه و صنعت وجود دارد. همچنین نتایج نشان میدهد کهرابطه معنی داری میان زیرساختهای نوآوری و سابقه فعالیتهای نوآورانه وجود ندارد.

کلمات کلیدی