استقرار هر عنصر روستایی در موقعیت فضایی مکانی خاصی از سطح سکونتگاه، تابع اصول و قواعد خاصی است که در صورت رعایت، به موفقیت و – کارایی عملکردی آن عنصر در همان مکان مشخص، خواهد انجامید و در غیر این صورت مشکلات اساسی از قبیل عدم دسترسی مناسب و مهمتر از همه عدم رعایت اصول عدالت بروز خواهد نمود. در این تحقیق نیز تلاش شده است با درنظر گرفتن عوامل موثر در مکان یابی مراکز فرهنگی ورزشی، با ارائه الگویی مناسب، به توزیع بهینه این کاربری ها در نقاط روستایی نمونه در شهرستان خواف پرداخته شود. برای نیل به این هدف از معیارهای واقع شدن در زمین های با کاربریهای مناسب، نزدیکی به مراکز آموزشی، بهداشتی درمانی، فضای سبز و مسکونی، دسترسی به شبکه معابر، شعاع عملکرد کاربری آموزشی موجود و مساحت مناسب استفاده شد. سپس برای هرکدام از این عوامل تاثیرگذار در مکان یابی، لایه های اطلاعاتی در محیط GIS تهیه گردید . و به منظور الگوسازی، به هر یک از لایه های اطلاعاتی براساس میزان اهمیت آنها در مکان یابی این مراکز با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) وزن مناسبی اختصاص داده شد. نتایج حاصل از تلفیق لایه های اطلاعاتی، زمین های هر روستا را برای انتخاب مکان های مناسب برای کاربری مورد نظر، به 9 کلاس طبقه بندی شد. در مرحله بعد، در یک مقایسه تطبیقی بین کاربری فرهنگی ورزشی پیشنهادی در طرح هادی مصوب و وضع موجود روستا، با مکانیابی بهینه بدست آمده از نرم افزار، مشخص شد که مکان پیشنهادی کاربری در تمام روستاها در پهنه کاملاً مناسب و مناسب قرار دارد و مکان موجود این کاربری فقط در روستای چاه زول منطبق با پهنه نامناسب میباشد.

کلمات کلیدی