هیداتیدوزیس یکی از بیماریهای مهم مشترک انسان و دام است که باعث آسیب اقتصادی به صنعت دامپروی و تهدید سلامت عمومی در بسیاری از کشورها می شود. اکینوکوکوس گرانولوزوس دارای 10 سویه G1-G10 می باشد. که هر سویه به میزبان واسط خاصی مربوط می شود. این سویه ها از نظر ریخت شناسی، همه گیر شناسی، درمان و کنترل با هم اختلاف دارند. برای شناسایی سویه ها از روش های مورفولوژیکی و ملکولی زیادی استفاده می شود ، که البته استفاده این روش ها با همدیگر برای شناسایی سویه ها اطلاعات قابل قبول تری در رابطه با شناسایی تنوع در سویه های اکینوکوکوس گرانولوزوس فراهم می کند. هدف اصلی مطالعه ی حاضر بررسی مورفولوژیکی و مولکولی کیست های های هیداتید گوسفندان کشتار شده در کشتارگاه بجنورد به منظور شناسایی سویه های اکینوکوکوس بود. در این مطالعه اندامهای آلوده (کبد و ریه که بیشتر آن کبد بود) از کشتارگاه به آزمایشگاه منتقل شدند. پس از استخراج مایع کیست های هیداتید، شاخص های مورفولوژیک قلاب های روستلوم پروتواسکولکس ها با استفاده ار عدسی مدرج چشمی اندازه گیری شدند. نتایج بررسی شاخص های مورفولوژیکی قلاب های روستلوم پروتواسکولکس ها شامل:3/0± 6/24 و طول تیغه ی قلاب بزرگ 1±25 و طول کلی قلاب کوچک 7/1± 3/19 و طول تیغه قلاب کوچک 1±18و تعداد کلی قلاب 2±38 می باشد. در بخش مولکولی این مطالعه، بعد از استخراج DNA با کیت MBST، واکنش PCR بر روی ژن 1 ITS با دو پرایمر Eg R، Eg F صورت گرفت. سپس محصول PCR توسط آنزیم Bsh1236I مورد هضم آنزیمی قرار گرفت. بر اساس الگوی باندها (4باند) گونه اکینوکوکوس گرانولوزوس سویه هایG1-G3 تشخیص داده شد. و برای تمایز سه سویه از یکدیگر تعیین توالی صورت گرفت. نتایج مولکولی با نتایج مورفولوژیکی قلاب های روستلوم کاملا همامنگ بوده و هر دو نشان دهنده ی تایید وجود سویه گوسفندی G1-G3 در گوسفندان کشتاری بجنورد بود.

کلمات کلیدی