این مطالعه به ارزیابی و مدلسازی انرژی مصرفی تولید عسل در استان خراسان جنوبی پرداخته است. اطلاعات از طریق پرسشنامه و مصاحبه حضوری با 42 واحد تولیدی عسل جمع‌آوری شد. مجموع انرژی مصرفی و انرژی خروجی در تولید محصول به ترتیب 3/274 و 0/93 مگاژول بر کندو به‌دست آمد و دو نهاده سوخت دیزل و شکر مصرفی به‌ترتیب با 65 و 19 درصد، پرمصرف‌ترین نهاده‌های انرژی در تولید بودند. شاخص‌های انرژی شامل کارایی انرژی 51/0، بهره‌وری انرژی 04/0 کیلوگرم بر مگاژول، انرژی ویژه 29/38 مگاژول بر کندو و افزوده انرژی 24/181- به دست آمدند. سهم انرژی‌های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر در تولید به ترتیب 24 و 76 درصد بود. نتایج استفاده از تابع کاب داگلاس نشان داد که تأثیر نهاده‌های انرژی نیروی انسانی، ماشین‌ها و سوخت دیزل بر روی عملکرد عسل مثبت و تأثیر انرژی نهاده‌های مواد شیمیایی و شکر بر عملکرد عسل منفی بود. نتایج تحلیل حساسیت ورودی‌های انرژی نشان داد که با افزایش یک مگاژول در انرژی ورودی نهاده‌های انرژی نیروی انسانی، ماشین‌ها و سوخت دیزل، عملکرد به ترتیب معادل 86/2، 80/2 و 12/0 کیلوگرم افزایش می‌یابد و با افزایش یک مگاژول در انرژی ورودی نهاده‌های مواد شیمیایی و شکر، عملکرد به ترتیب معادل 96/1 و 19/0 کیلوگرم کاهش می‌یابد.

کلمات کلیدی