این پژوهش با هدف بررسی تأثیر عوامل مختلف (خانواده، فعالیت های پرورشی مدرسه، کتب درسی و جامعه) بر فرهنگ حجاب و عفاف در دبیرستان های ناحیه 1 آموزش و پرورش شهرستان مشهد در سال تحصیلی 91-1390 انجام شد. ابزار گردآوری داده ها شامل توزیع پرسشنامه ای محتوی 24 سؤال در مقیاس 5 گزینه ای با سطوح پاسخ خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد با نمره گذاری به ترتیب از 1 تا 5، بود. پرسشنامه ها به روش تصادفی طبقه ای بین 367 نفر دانش آموز دختر (نمونه آماری بر اساس جدول مورگان) از مجموع 8366 نفر کل دانش آموزان دبیرستان های دخترانه ناحیه 1 شهرستان مشهد (جامعه آماری)، توزیع گردید. یافته های پژوهش نشان دادند که هر یک از ابزار انتخاب شده ی انتقال فرهنگ در آموزش و پرورش، یعنی کتب درسی، تعامل اولیای مدرسه، ساعات پرورشی، فعالیت پرورشی در انتقال فرهنگ عفاف و حجاب مؤثر بوده و دانش آموزان اطلاعات رفتار خود را از این منابع دریافت نموده اند. اکثر قریب به اتفاق دانش آموزان، به حجاب به عنوان یک ارزش اسلامی اعتقاد داشته و اکثر آنان نیز معلمین و مدیر مدرسه را به عنوان الگوی تربیتی خود بیان کردند. با توجه به تجریه و تحلیل پرسشنامه ها، در بین سؤالات مربوط به جامعه، فرهنگ حجاب در جامعه با ارزش گذاری 1762 بیشترین تأثیر را در انتخاب نوع پوشش دانش آموزان دختر در مقایسه با دیگر عوامل به خود اختصاص داد. در حوزه ی کتاب های درسی نیز تأثیر تصاویر باحجاب در کتب درسی در تربیت جنسی دانش آموزان در بالاترین رتبه (1688) قرار گرفت. در بخش سؤالات مربوط به خانواده نیز نقش حجاب اولیاء در الگوپذیری حجاب دانش آموزان با ارزش گذاری 1798 بیشترین رتبه را به خود اختصاص داد. در حوزه ی پرورشی هم بیشترین رتبه (1791) به نقش فعالیت های پرورشی مدرسه در انتقال فرهنگ حجاب به دانش آموزان تعلق گرفت. به طور کلی، با توجه به پاسخ های دانش آموزان، آن ها در هر سؤالی که به حوزه ی رفتاری مربوط می شد، بیشتر گزینه ی تعامل اولیا را انتخاب و سؤالاتی که به حوزه ی دانشی آنها مربوط می‌شد، گزینه ی کتب درسی را انتخاب کردند. این نشان دهنده ی نقش الگویی معلمان و تأثیر رفتار و گفتار آن ها بر دانش آموزان می باشد. همچنین بر اساس این نظرسنجی مشخص شد که جامعه، مدرسه و خانواده با انتقال فرهنگ حجاب و عفاف، می توانند تأثیر معنی داری در ظهور الگوی رفتار صحیح جنسی در دانش آموزان داشته باشند.

کلمات کلیدی