بینامتنیت یکی از پدیده های نوظهور در نقد ادبی معاصر به شمار می رود که به تبیین روابط یک متن با سایر متون می پردازد. این رویکرد در نتیجه تحول بنیادین در ساختار نقد قدیم در غرب مطرح « میخاییل باختین » و با الهام گرفتن از آثار « ژولیا کرسیتوا » رواج یافت که در ابتدا توسط گردید. بینامتنیت تفاعل و تعامل میان متون گذشته یا معاصر با هر متنی دیگر است به عبارتی دقیق تر؛ محل تلاقی و تقاطع متون دیگر است. متن به منزله یک واحد باز است که با دیگرمتون در ارتباط است و بدین وسیله با تاثیر از آنها به خود هویت می بخشد. این نظریه در نقد ادبی به معروف است. این پژوهش مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی است و سعی براین دارد ابتدا « تناص » به بیان وجوه مختلف بینامتنیت بپردازد و سپس ارتباط قرآن – به عنوان یک متن ادبی مذهبی – با مقامات سیوطی و مقدار این تاثیر را تشریح نماید. شکل بینامتنی مقامات سیوطی، مستقیم یا آشکار و راوبط میان آن با قرآن بیش تر از نوع نفی جزئی(اجترار) و نفی متوازی (امتصاص) است. سیوطی از متن قرآنی آگاهانه استفاده کرده است تا بتواند مقصود خود را بهتر و مؤثرتر بیان کند. وی این ارتباط را به گونه ای زیبا و مبتکرانه ایجاد کرده است تا جایی که این روابط بینامتنی با قرآن از ویژ گی های برجسته مقامات سیوطی به شمار می رود.

کلمات کلیدی