محدوده خور در شرق ایران و شمال غرب بیرجند واقع شده است. این محدوده شامل برونزدهایی از سنگ های آتشفشانی ائوسن- الیگوسن با ترکیب آندزیت بازالتی تا ریولیتی بوده که واحد های نیمه عمیق و عمیق گرانودیوریتی تا گابرویی در آنها نفوذ نموده-است. در این بررسی پتروژنز واحدهای آتشفشانی مناطق چشمه خوری و شکسته سبز که در محدوده خور بیشترین گسترش را دارند، مورد مطالعه قرار گرفت. واحدهای ریولیت، داسیت، آندزیت، تراکی آندزیت و آندزیت بازالتی در منطقه چشمه خوری و واحد تراکی آندزیت در منطقه شکسته سبز شناسایی شدند. بافت غالب این واحدها پورفیری، هیالوپورفیری و میکرولیتی و شامل کانی های پلاژیوکلاز، اوژیت، آلکالی فلدسپار، هورنبلند، بیوتیت و کوارتز می باشند. واحدهای آتشفشانی چشمه خوری ماهیت کالک آلکالن با پتاسیم بالا دارند. غنی شدگی LREEها نسبت به HREEها و غنی شدگی عناصر LILE نسبت به HFSE شواهد مهمی است که این واحدها در کمربند ماگمایی زون فرورانش تشکیل شده اند. بر مبنای نسبت ایزوتوپ اولیه 87Sr/86Sr واحد های آندزیتی و داسیتی، ماگمای آنها از ذوب بخشی گوشته غنی شده نشات گرفته و سپس حین تفریق، دچار آلودگی پوسته ای شده است. تراکی آندزیت های شکسته سبز ماهیت شوشونیتی دارند. این واحدها دارای نسبت بالای FeOt/FeOt+MgO، K2O/Na2O و نیز ppm360Zr>، ppm39Y>، ppm 100Ce> می باشند. همچنین دارای غنی شدگی شدید در عناصر LREEها، تهی شدگی Eu، غنی شدگی از عناصر HFSE و کاهیدگی در Ba و Sr می باشند. تراکی آندزیت های شکسته سبز در محدوده آتشفشانی های پس از برخورد قرار می گیرند.

کلمات کلیدی