گاهی مترجمان به هنگام ترجمة عناصر و مفاهیم فرهنگی اعم از اجتماعی، مذهبی و سیاسی و گاهی تاریخی، با چالش‎ها و تردیدهایی رو به رو می‎شوند. صاحب نظران ترجمه دیدگاه‎های مختلفی دربارة شیوة مواجهه با این گونه چالش‎ها ارائه کرده‎اند. نیومارک یکی از این صاحب‎نظران است که با ارائة تقسیم بندی ای پنج‎گانه از مفاهیم فرهنگی، برای ترجمة آن‎‎ها پیشنهادهایی داده است. چارچوب نظری نیومارک مبنای مطالعات متعددی در زبان فارسی قرار گرفته است؛ اما پرسش این است که آیا می‎توان الگوی نیومارک را در ترجمة مفاهیم فرهنگی فارسی به کار گرفت؟ هدف از انجام پژوهش حاضر ارائة پاسخی هرچند محدود به این پرسش است. دراین راستا، چهار داستان کوتاه محاوره‎ای، حاوی مفاهیم فرهنگی، از آثار جلال آل احمد انتخاب گردیدند و براساس مدل پیشنهادی نیومارک بررسی شدند. یافته‎‎ها نشان داد که مدل پیشنهادی نمی‎تواند تمام عناصر فرهنگی فارسی را در برگیرد. به این دلیل، چهار شاخة جدید به الگوی نیومارک افزوده شد و تغییراتی جزئی در بخش‎های دیگر آن صورت گرفت. نتایج این پژوهش می‎تواند برای مقاصد آموزشی و تربیت مترجم مفید باشد.

کلمات کلیدی