در مقاله حاضر تلاش شده است تا با معرفی مفهوم روند اساسی تقاضای انرژی (UEDT) و به‌کارگیری آن در الگوی سری زمانی ساختاری (STSM)، توابع تقاضای برق ایران در بخش¬های خانگی و صنعتی طی دوره‌ی 1355-1390 برآورد شود. به‌کارگیری این روش در برآورد توابع تقاضا موجب لحاظ نمودن روند اساسی تقاضای انرژی (UEDT)، به‌عنوان متغیر نامشهود (غیرقابل اندازه¬گیری کمی) و تصریح آن به‌صورت یک فرآیند تصادفی از طریق روش حداکثر راست¬نمایی و فیلتر کالمن می¬شود. در نتیجه از برآوردهای اریب¬دار کشش¬های قیمتی و درآمدی پرهیز خواهد شد. نتایج نشان می¬دهد که ماهیت روند اساسی تقاضای انرژی (UEDT) در تابع تقاضا¬ی برق بخش صنعتی، مدل سطح نسبی با انتقال و در تابع تقاضای برق در بخش خانگی مدل روند یکنواخت می¬باشد. همچنین، تقاضای برق در بخش¬های مذکور نسبت به قیمت و درآمد در کوتاه¬مدت و بلندمدت بی¬کشش است. لذا به‌کارگیری سیاست¬های غیرقیمتی نظیر افزایش کارایی کاربرهای انرژی الکتریکی و نیز تعیین محدوده کشش-پذیری برای قیمت برق و قیمت گذاری بر مبنای مصرف مشترکین، به‌عنوان سیاست قیمتی برای کاهش مصرف برق در بخش¬های خانگی و صنعتی کشور پیشنهاد می¬شود. Underlying Energy Demand Trend (UEDT) is tried to be introduced through Structural Time Series Model (STSM) in this paper in order to estimate Iran electricity demand function in residential and industrial parts during 1976-2012. Applying mentioned method to estimate the electricity demand functions, led to consider UEDT as an intangible and non-measurable variable and hence modeling it as a stochastic procedure via maximum likelihood approach and the kalman filter. Therefore skewed estimations are avoided in price and income elasticity. Results show that nature of the Underlying Energy Demand Trend in residential electricity demand function, is smooth trend model and it is local model with drift in industrial electricity demand function. Furthermore, the estimated price and income elasticities in residential and industrial sectors are indicative of inelastic for both short term and long term during the estimated period. Therefore, non pricing policies such as increasing efficiency of electrical energy applications and also determining the range of price elasticity and then the pricing based on subscribers consumption as a pricing policies is suggested to reduce electricity consumption in residential and industrial electricity sectors of Iran.

کلمات کلیدی