محدوده اکتشافی فرزنه از آنومالی‌های منتهی الیه شرقیمجموعه معدنی سنگان خواف است، که در جنوب شرق مشهد قرار دارد. زمین شناسی این منطقه شامل شیل‌، ماسه‌سنگ‌ وواحدهای کربناته به سن ژوراسیک و توده‌های نفوذی ترشیاری با ترکیب گرانیتی می‌باشد. ورودسیالاتگرمابی موجب تبلوردوبارهسنگ‌‌‌‌‌‌‌هایکربناتی ودگرسانی پروپیلیتیک در آنها و کانه‌زایی آهن و منگنز به شکل توده‌ای، استراتی باند و به‌صورتدیرزاد شده‌ است که رخداد کانی‌سازی از الگوی تکتونیک منطقه پیروی می‌کند. کانی‌سازی در منطقه اکتشافی فرزنه محدود به اکسید‌های آهن و منگنز شامل گوتیت، هماتیت، پیرولوسیت، پسیلوملان و به میزان کمتر کریپتوملان است. انجام آنالیز پراش پرتو ایکس (XRD) نیز کانی‌زایی فرومنگنز و رخداد اکسیدهای آهن و منگنز را تایید می‌کند. نتایج آنالیزهای ژئوشیمی (XRF و ICP-MASS) نشان می‌دهد که تغییرات آهن از 5/43 تا 68 درصد، منگنز از 9/1 تا 8/4 درصد، مس از 20 تا 1063 گرم‌در‌ُتنو دامنه تغییرات برای آرسنیک از 20 تا 1269 پی پی‌ام است. نسبت Fe/Mn در نمونه های این منطقه از 15تا 25 و نسبتLREE/HREE از 58/2 تا 78/13 در تغییر می‌باشد. غنی شدگی ملایمی از LREE و آنومالی مثبت Eu در داده‌های ژئوشیمی مشاهده می‌شود. بر اساس مقادیر اکسید‌های اصلیFe، Mn و Siو همچنین عناصر فرعیCu،Ni، Co، Zn، Pb،، Mo، V، Asکانی‌سازی محدوده اکتشافی فرزنه دارای منشا گرمابی است. مدل کانی‌سازی و رخداد آنومالی فرومنگنز فرزنه، هیچ ارتباط و شباهتی با کانی‌زاییاسکارن آهن در بخش اصلی مجموعه معادن سنگان ندارد و این آنومالی مرتبط با فعالیت سیالات گرمابی (کانی‌سازی سولفیدی شسته شده) که احتمالا جوانتر از کانی‌سازی اسکارن در منطقه هستند و از طریق زون‌ گسلی به اعماق کمتر و سطح زمین راه پیدا کرده‌اند، می¬باشد.

کلمات کلیدی