هدف: هدف این پژوهش شناسایی نیازهای اطلاعاتی بازنشستگان اداره آموزش ‌و پرورش شهرستان بجنورد به‌منظور برنامه¬ریزی برای عرضۀ خدمات برون¬کتابخانه¬ای به آنان است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری آن کلیه بازنشستگان اداره آموزش‌ و پرورش شهرستان بجنورد تا سال 1392 بودند. حجم نمونه آماری 130 برآورد و از روش نمونه¬گیری خوشه¬ای استفاده شد. گردآوری داده¬ها از طریق پرسشنامه محقق¬ساخته با 19 گویه برای سنجش چهار دسته نیازهای اطلاعاتی فردی، آموزشی، فرهنگی- اجتماعی و سیاسی و معنوی- مذهبی صورت‌گرفت. هم¬چنین تجزیه‌وتحلیل داده¬ها، با کمک نرم‌افزار اس. پی. اس. اس. در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته¬ها: در میان چهار دسته نیازهای اطلاعاتی، اولویت نیازهای اطلاعاتی بازنشستگان، به ترتیب نیازهای فردی، فرهنگی- اجتماعی و سیاسی، آموزشی، و معنوی- مذهبی بود. بازنشستگان بیش¬ترین اطلاعات خود را از طریق تلویزیون به¬دست می¬آورند. تعداد کمی از بازنشستگان (9/26٪ (35 نفر)) عضو کتابخانه عمومی بودند و 9/76 ٪ (100 نفر) از آنان از کتابخانه¬های عمومی استفاده نمی¬کردند. بازنشستگان به¬ندرت از کتابخانه¬ها استفاده می¬کردند. دور بودن از کتابخانه علت عمده استفاده کم یا عدم استفاده بازنشستگان از کتابخانه عمومی و دلیل اصلی استفاده این تعداد کم بازنشستگان از کتابخانه عمومی، امانت گرفتن کتاب بود. میزان آشنایی بازنشستگان با کتابخانه¬های عمومی و خدمات آنها کم‌تر از حد متوسط (64/2) و میزان احساس ضرورت خدمات¬دهی از سوی کتابخانه¬های عمومی از نظر بازنشستگان بیش‌تر¬ از حد متوسط (20/4) بود.

کلمات کلیدی