عنوان : ( ارزیابی تحمل به یخ زدگی بارهنگ سرنیزه ای (.Plantago lanceolata L) با استفاده از شاخص نشت الکترولیت ها )
نویسندگان: مریم جانعلی زاده قزوینی , احمد نظامی , ابراهیم ایزدی دربندی , مهدی پارسا ,
Full Textچکیده
به منظور بررسی تحمل به سرمای گیاه بارهنگ سرنیزه ای آزمایشی بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار تحت شرایط کنترل شده در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. عوامل آزمایش شامل اکوتیپ های بارهنگ سرنیزه ای (بجنورد، کلات، مشهد، قاین و بیرجند) و دماهای یخ‌زدگی (0، 3-، 6-، 9-،12-، 15- ، 18- و 21- درجة سانتی‌گراد) بود. گیاهان بارهنگ پس از سه ماه رشد و خوسرمایی در شرایط طبیعی، جهت اعمال دماهای یخ زدگی در اواخر دی ماه سال1390به فریزر ترموگرادیان منتقل شدند. جهت تعیین پایداری غشا‍‍ء سیتوپلاسمی، درصد نشت الکترولیت‌ها و دمای پنجاه درصد کشندگی گیاهان بر اساس نشت الکترولیت‌ها (LT50el) محاسبه شد. بقای گیاهان نیز چهار هفته پس از اعمال دماهای یخ زدگی با اندازه گیری درصد بقاء و دمای پنجاه درصد کشندگی گیاهان بر اساس درصد بقاء (LT50su) ارزیابی شد. نتایج نشان داد که اکوتیپ‌های مشهد و بیرجند به ترتیب کمترین و بیشترین درصد نشت الکترولیت را داشته و به لحاظ LT50el اکوتیپ مشهد متحمل ترین و اکوتیپ های کلات و بیرجند حساس ترین اکوتیپ ها بودند. اثر دماهای یخ‌زدگی بر درصد نشت الکترولیت‌ها معنی دار بود و با کاهش دما به کمتر از 9- درجه سانتی گراد، درصد نشت الکترولیت‌ها افزایش یافت. اثرات متقابل اکوتیپ و دما بر درصد نشت الکترولیت ها و درصد بقاء نیز معنی دار بود، بطوریکه در دمای 12- درجه سانتی گراد اکوتیپ های بجنورد و بیرجند به ترتیب کمترین و بیشترین درصد نشت الکترولیت را دارا بودند. در همین دما اکوتیپ مشهد با 4/94 درصد بیشترین و اکوتیپ بیرجند با 4/25 درصد کمترین درصد بقاء را نشان دادند. میزان LT50su در اکوتیپ مشهد 3/5 درجه سانتی گراد کمتر از اکوتیپ بیرجند بود. در این آزمایش همبستگی منفی و معنی داری بین درصد نشت الکترولیت ها و درصد بقاء (**70/0- r=) وجود داشت. همچنین همبستگی مثبت و معنی‌داری (*53/0=r) بین LT50el با LT50su دیده شد. در مجموع اکوتیپ‌های مشهد و بجنورد تحمل به یخ‌زدگی بهتری نسبت به اکوتیپ بیرجند از خود نشان دادند.
کلمات کلیدی
, اکوتیپ, بقا, دمای پنجاه درصد کشندگی گیاهان, سرما
@article{paperid:1049407,
author = {جانعلی زاده قزوینی, مریم and نظامی, احمد and ایزدی دربندی, ابراهیم and پارسا, مهدی},
title = {ارزیابی تحمل به یخ زدگی بارهنگ سرنیزه ای (.Plantago lanceolata L) با استفاده از شاخص نشت الکترولیت ها},
journal = {تنش های محیطی در علوم زراعی},
year = {2015},
volume = {8},
number = {1},
month = {August},
issn = {2228-7604},
pages = {109--120},
numpages = {11},
keywords = {اکوتیپ، بقا، دمای پنجاه درصد کشندگی گیاهان، سرما},
}
%0 Journal Article
%T ارزیابی تحمل به یخ زدگی بارهنگ سرنیزه ای (.Plantago lanceolata L) با استفاده از شاخص نشت الکترولیت ها
%A جانعلی زاده قزوینی, مریم
%A نظامی, احمد
%A ایزدی دربندی, ابراهیم
%A پارسا, مهدی
%J تنش های محیطی در علوم زراعی
%@ 2228-7604
%D 2015
