اگرواکوسیستم ها، اکوسیستم هایی با کارکردهای متعدد هستند که برای تولید محصولات خاص مدیریت می شوند. اما مدیریت نادرست و فشار بر آن ها منجر به تخریب ساختار و کارکرد اگرواکوسیستم ها شده و لزوم توجه و بررسی سلامت آنها را ضروری می سازد. در این مطالعه سلامت اگرواکوسیستم های استان های واقع در غرب و شمال غربی ایران شامل اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان، زنجان، کرمانشاه، لرستان، همدان و ایلام طی سال های 1381 تا 1390 از لحاظ ساختاری، کارکردی، سازمانی و در نهایت سلامت کل مورد بررسی قرار گرفت. سلامت ساختاری با استفاده از 13 سنجه، کارکردهای مختلف اگرواکوسیستم از طریق 11 سنجه و سازمان اگرواکوسیستم که نشان دهنده توانایی سیستم در حفظ ساختار و کارکرد خود است توسط 6 سنجه موثر و مرتبط مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داد که تمامی استان های مورد بررسی از لحاظ سلامت کل در مرتبه ضعیف هستند. از لحاظ سلامت ساختاری استان کردستان دارای بیشترین امتیاز و استان ایلام دارای کمترین امتیاز بود. از نظر سلامت سازمانی بیشترین امتیاز مربوط به استان آذربایجان شرقی و کمترین امتیاز مربوط به استان کردستان بود. رتبه بندی استانهای مورد بررسی از لحاظ سلامت کارکردی نیز متفاوت بود و بیشترین امتیاز برای سلامت کارکردی متعلق به استان کرمانشاه و کمترین امتیاز برای استان ایلام محاسبه شد. از آنجا که هیچ یک از استانهای مورد بررسی از لحاظ همه ملاکهای مورد بررسی در جایگاه ثابتی قرار نداشت شاخص سلامت کل (که حاصل جمع سلامت کارکردی، ساختاری و سازمانی است) نیز محاسبه شد و بر این اساس استان همدان دارای بیشترین میزان سلامت کل اگرواکوسیستم بود و استان ایلام از لحاظ سلامت کل اگرواکوسیستم در پایین ترین رتبه قرار گرفت.

کلمات کلیدی