به منظور ارزیابی برخی جنبه های فیزیولوژیک بذر سیاهدانه در واکنش به فراهمی فسفر در خاک آهکی، آزمایشی در سال (V) 1391-92 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. منابع اصلاح کننده خاک آهکی (شامل ورمی کمپوستو شاهد) در کنار سطوح فسفر (صفر، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار از V+S+T ،T + (S) گوگرد ،(T) + باکتری تیوباسیلوس منبع فسفات دی آمونیوم) به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به ترتیب عامل اول و دوم آزمایش در استفاده شد که طبق نتایج این RE نظر گرفته شدند. جهت ارزیابی بنیه بذر در واکنش به تغذیه فسفر در بوته مادری از آزمون آزمون، درصد جوانه زنی در روز چهارم به عنوان ارزیابی بنیه بذر سیاهدانه تعیین شد. نتایج نشان داد که کاربرد منابع اصلاح مقدار فسفر در پوسته، درصد فسفر پوسته به کل فسفر بذر و متوسط زمان جوانه زنی را ،(V+S+T و S+T ،V+T) کننده خاک در مقایسه با شاهد منجر به کاهش مقدارفسفردرپوسته و متوسط زمان جوانه زنی به V+S+T به طور معنی دار کاهش داد. کاربرد 10 درصد شد. از سویی دیگر، کاربرد تیمارهای ذکر شده منجر به افزایش معنی دار وزن هزار دانه، بنیه بذر، ، ترتیب تا 18 مقدار فسفر در جنین و در بذر شد. بین وزن هزار دانه و غلظت فسفر در پوسته بذر نیز ارتباط منفی وجود داشت R2=0/66**) ). به نظر می رسد که در شرایط محدودیت فسفر خاک، گیاه مادری از طریق تخصیص بیشتر فسفر به پوسته، ترجیح می دهد به جای افزایش بنیه، بذرهایی با دوام بالاتر تولید کند.

کلمات کلیدی