هدف مقالۀ حاضر، تحلیل و تطبیق ساختار ترامتنی نمایشنامه ها ی منظوم «لیلی و مجنون»، نوشتۀ پری صابری در ادبیّات معاصر فارسی و «مجنون لیلی»، نوشتۀ احمد شوقی در ادبیّات معاصر عربی است. به این منظور، نویسندگان پس از شرح الگوی ترامتنیّت ژرار ژنت به واکاوی آن در هر یک از آثار مذکور پرداخته و نشان می دهند که از میــان گونــه های این نظریّه یعنی «پیرامتنیّت، سرمتنیّت، بیش متنیّت، بینامتنیّت و ورامتنیّت»، چهار نوع اوّل آن در هر دو نمایشنامه یافت می شود. سپس، برخی تفاوت ها و شباهت های ترامتنی «لیلی و مجنون» و «مجنون لیلی» را برشمرده و نتیجه گیری می کنند، صابری و شوقی با ذوق و قریحه هایی متفاوت و با توجّه به شرایط عصر و جامعه و همچنین، ایدئولوژی شخصی خویش، بر اساس یک قصّۀ مشترک (لیلی و مجنون)، نمایشنامه هایی را خلق کرده اند که اختلاف در پیرامتنیّت آن ها به ژانر نمایش و تفاوت در اصول نمایشنامه نویسی نویسندگان باز می گردد و افزون بر آن، از یک سو تفاوت آشکاری میان پیش متن های «لیلی ومجنون» و «مجنون لیلی» و از سوی دیگر، تفاوت های بنیادینی در نوع کاربرد و جلوه های بینامتنیّت و سرمتنیّت این متون وجود دارد.

کلمات کلیدی